CKE: Sposoby dostosowania sprawdzianu i egzaminu gimnazjalnego w roku szkolnym 2012/2013

1. Uczniowie niepełnosprawni mogą przystąpić do sprawdzianu lub egzaminu gimnazjalnego w warunkach i formach dostosowanych do ich niepełnosprawności na podstawie orzeczenia potrzebie kształcenia specjalnego wydanego przez publiczną poradnię psychologiczno-pedagogiczną, w tym poradnię specjalistyczną.
2. Uczniowie niedostosowani społecznie lub zagrożeni niedostosowaniem społecznym mogą przystąpić do sprawdzianu lub egzaminu gimnazjalnego w warunkach dostosowanych do ich indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych na podstawie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego wydanego przez publiczną poradnię psychologiczno- pedagogiczną, w tym poradnię specjalistyczną.
3. Uczniowie posiadający orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania wydanego przez publiczną poradnię psychologiczno-pedagogiczną, w tym poradnię specjalistyczną, mogą przystąpić do sprawdzianu lub egzaminu gimnazjalnego w warunkach dostosowanych do ich indywidualnych potrzeb edukacyjnych i możliwości psychofizycznych na podstawie tego orzeczenia.
4. Uczniowie (słuchacze) chorzy lub niesprawni czasowo mogą przystąpić do sprawdzianu lub egzaminu gimnazjalnego w warunkach odpowiednich ze względu na ich stan zdrowia na podstawie zaświadczenia o stanie zdrowia wydanego przez lekarza.
5. Uczniowie (słuchacze) ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się mają prawo przystąpić do sprawdzianu lub egzaminu gimnazjalnego w warunkach dostosowanych do ich indywidualnych potrzeb edukacyjnych i możliwości psychofizycznych na podstawie opinii poradni psychologiczno- pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej.
6. Uczniowie (słuchacze), którzy w roku szkolnym 2012/2013 byli objęci pomocą psychologiczno-pedagogiczną w szkole ze względu na trudności adaptacyjne związane z wcześniejszym kształceniem za granicą, zaburzenia komunikacji językowej lub ze względu na sytuację kryzysową lub traumatyczną, mogą przystąpić do sprawdzianu lub egzaminu gimnazjalnego w warunkach dostosowanych do ich indywidualnych potrzeb edukacyjnych i możliwości psychofizycznych, na podstawie pozytywnej opinii rady pedagogicznej wydanej zgodnie z trybem określonym w § 37 ust. 5 rozporządzenia MEN z 30 kwietnia 2007 r.
7. Za dostosowanie warunków i form przeprowadzania sprawdzianu lub egzaminu gimnazjalnego jest odpowiedzialny dyrektor szkoły jako przewodniczący szkolnego zespołu egzaminacyjnego.
8. Dyrektor szkoły dostosowuje odpowiednio warunki i formy przeprowadzania sprawdzianu lub egzaminu gimnazjalnego na podstawie wskazań rady pedagogicznej.
9. Rada pedagogiczna wskazuje sposób lub sposoby dostosowania warunków przeprowadzania sprawdzianu lub egzaminu gimnazjalnego do potrzeb i możliwości uczniów, o których mowa w pkt 1-6, wybierając spośród możliwych sposobów dostosowania warunków przeprowadzania sprawdzianu lub egzaminu gimnazjalnego określonych w Tabeli 1. na podstawie:

• orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego
• orzeczenia o potrzebie indywidualnego nauczania
• opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej, specyficznych trudnościach w uczeniu się
• zaświadczenia o stanie zdrowia wydanego przez lekarza
• wniosku nauczyciela lub specjalisty wykonującego w szkole zadania z zakresu pomocy psychologiczno- pedagogicznej, prowadzących zajęcia z uczniem (słuchaczem) w szkole - po uzyskaniu zgody rodziców (prawnych opiekunów) albo pełnoletniego ucznia (słuchacza) lub wniosku rodziców (prawnych opiekunów) albo pełnoletniego ucznia (słuchacza) dostosowanie warunków sprawdzianu (egzaminu) ze względu na trudności adaptacyjne związane z wcześniejszym kształceniem za granicą, zaburzenia komunikacji językowej lub sytuację kryzysową lub traumatyczną.

1. W szczególnych przypadkach, w tym nieujętych w Tabeli 1., decyzję o sposobach dostosowania warunków przeprowadzania sprawdzianu lub egzaminu gimnazjalnego do potrzeb ucznia podejmuje - po uzgodnieniu z radą pedagogiczną - dyrektor szkoły w porozumieniu z właściwą okręgową komisją egzaminacyjną.
2. Dyrektor jako przewodniczący zespołu egzaminacyjnego informuje na piśmie słuchacza lub rodziców (prawnych opiekunów) ucznia o dostosowaniu warunków i form przeprowadzania sprawdzianu/ egzaminu do jego dysfunkcji. Słuchacz lub rodzice (prawni opiekunowie) ucznia składają oświadczenie o skorzystaniu lub rezygnacji z przyznanych słuchaczowi/uczniowi dostosowań.
3. W przypadku ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego z uwagi na niepełnosprawności sprzężone istnieje możliwość skorzystania z dostosowań przewidzianych dla poszczególnych niepełnosprawności, w porozumieniu z okręgową komisją egzaminacyjną.
4. Uczniowie posiadający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego z uwagi na niepełnosprawności sprzężone mogą być zwolnieni przez dyrektora właściwej okręgowej komisji egzaminacyjnej z obowiązku przystąpienia do sprawdzianu, a uczniowie posiadający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego z uwagi na niepełnosprawności sprzężone, którzy nie rokują kontynuowania nauki w szkole ponadgimnazjalnej, mogą być zwolnieni przez dyrektora właściwej okręgowej komisji egzaminacyjnej z obowiązku przystąpienia do egzaminu - na wniosek rodziców (prawnych opiekunów) pozytywnie zaopiniowany przez dyrektora szkoły.
5. Uczniowie posiadający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego z uwagi na niepełnosprawności sprzężone, którzy z powodu swojej niepełnosprawności nie potrafią samodzielnie czytać lub pisać, są zwolnieni z obowiązku przystąpienia do części trzeciej egzaminu.
6. Informację dotyczącą dostosowań dla uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego z uwagi na niepełnosprawności sprzężone (pkt 12-14) dyrektor szkoły przekazuje na piśmie dyrektorowi komisji okręgowej w terminie ustalonym przez dyrektora komisji okręgowej nie później niż do 30 listopada roku szkolnego, w którym jest przeprowadzany sprawdzian lub egzamin gimnazjalny.
7. Uczniowie posiadający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego z uwagi na upośledzenie umysłowe w stopniu lekkim, którzy w gimnazjum kontynuowali naukę języka obcego nowożytnego na podbudowie wymagań dla II etapu edukacyjnego, są zwolnieni z obowiązku przystąpienia do części trzeciej egzaminu gimnazjalnego na poziomie rozszerzonym. Mogą oni jednak przystąpić do części trzeciej egzaminu na poziomie rozszerzonym na wniosek rodziców (prawnych opiekunów).
8. W czasie przeprowadzania sprawdzianu lub egzaminu gimnazjalnego dla uczniów niepełnosprawnych należy zapewnić obecność specjalisty z zakresu danej niepełnosprawności, w szczególności: tyflopedagoga (w przypadku uczniów niewidomych i słabowidzących), surdopedagoga lub tłumacza języka migowego (w przypadku uczniów niesłyszących), jeżeli jest to niezbędne dla uzyskania właściwego kontaktu z uczniem i pomocy w obsłudze specjalistycznego sprzętu i środków dydaktycznych. Wyżej wymienione osoby powołuje się w skład zespołu nadzorującego.
9. W czasie przeprowadzania sprawdzianu lub egzaminu gimnazjalnego dla uczniów niedostosowanych społecznie lub zagrożonych niedostosowaniem społecznym należy zapewnić obecność specjalisty, odpowiednio pedagoga resocjalizacji lub socjoterapeuty, jeżeli jest to niezbędne dla uzyskania właściwego kontaktu z uczniem. Wyżej wymienione osoby powołuje się w skład zespołu nadzorującego.
10. Opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej, o specyficznych trudnościach w uczeniu się, przedkłada się dyrektorowi szkoły, w terminie do dnia 15 października roku szkolnego, w którym uczeń (słuchacz) przystępuje do sprawdzianu lub egzaminu gimnazjalnego.
11. W przypadku rezygnacji z prawa do zdawania sprawdzianu lub egzaminu gimnazjalnego w warunkach i formach dostosowanych do dysfunkcji ucznia (słuchacza), rodzic (prawny opiekun) ucznia lub słuchacz składa dyrektorowi szkoły pisemne oświadczenie o rezygnacji w terminie do dnia 31 października roku szkolnego, w którym uczeń (słuchacz) przystępuje do sprawdzianu lub egzaminu gimnazjalnego.
12. Sprawdzian lub egzamin gimnazjalny powinien odbywać się w oddzielnej sali, jeżeli uczeń (słuchacz) korzysta z co najmniej jednego z następujących dostosowań:

• korzystanie z urządzeń technicznych,
• korzystanie z płyty CD z dostosowanym nagraniem w przypadku języka obcego nowożytnego,
• udział nauczyciela wspomagającego (członka zespołu nadzorującego).

1. W przypadku gdy do przystąpienia do sprawdzianu lub egzaminu gimnazjalnego w oddzielnej sali uprawniony jest więcej niż jeden uczeń (słuchacz) w danej szkole, którym przysługują różne sposoby dostosowania, możliwe jest przeprowadzenie sprawdzianu lub egzaminu dla wszystkich tych uczniów (słuchaczy) w jednej sali, pod warunkiem że przebieg sprawdzianu lub egzaminu nie będzie zakłócony dla żadnego z tych uczniów (słuchaczy). Wyjątek stanowi sytuacja, w której dostosowanie dotyczy zdających część trzecią egzaminu z różnych języków obcych.
2. Jeżeli w niniejszym Komunikacie jest mowa o przedłużeniu czasu na wykonanie zestawu zadań, oznacza to, że pracę z zestawem można przedłużyć w przypadku sprawdzianu - nie więcej niż o 30 minut; egzaminu gimnazjalnego:

• z historii i wiedzy o społeczeństwie, z przedmiotów przyrodniczych oraz z języka obcego nowożytnego na poziomie podstawowym - nie więcej niż o 20 minut każdy
• z języka polskiego, z matematyki - nie więcej niż o 45 minut każdy
• z języka obcego nowożytnego na poziomie rozszerzonym - nie więcej niż o 30 minut.
  Czas pracy z zestawem zadań dostosowanym do dysfunkcji wydrukowany na stronie tytułowej zestawu uwzględnia przedłużenie, o którym mowa powyżej.

1. Jeżeli uczeń (słuchacz) korzysta z pomocy nauczyciela wspomagającego w pisaniu, przebieg sprawdzianu lub egzaminu gimnazjalnego musi być rejestrowany za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk. Zapis dźwiękowy stanowi integralną część zestawu egzaminacyjnego.
2. Zasady przeprowadzania sprawdzianu lub egzaminu gimnazjalnego dla osób korzystających z komputera lub pomocy nauczyciela wspomagającego określone są w Procedurach organizowania i przeprowadzania sprawdzianu w szóstej klasie szkoły podstawowej obowiązujących w roku szkolnym 2012/2013 oraz Procedurach organizowania i przeprowadzania egzaminu w klasie trzeciej gimnazjum obowiązujących w roku szkolnym 2012/2013.
3. W szczególnych przypadkach, za zgodą dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej, egzamin może być przeprowadzony w innym miejscu niż szkoła (np. w domu, szpitalu). Zgodę na przeprowadzenie egzaminu w innym miejscu niż szkoła dyrektor właściwej okręgowej komisji egzaminacyjnej może wyrazić na udokumentowany wniosek dyrektora szkoły - przewodniczącego zespołu egzaminacyjnego w danej szkole.

Tabela 1. Dopuszczalne sposoby dostosowania warunków i form przeprowadzania sprawdzianu i egzaminu gimnazjalnego

• Komunikat dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej z 31 sierpnia 2012 r. w sprawie sposobu dostosowania warunków i form przeprowadzania w roku szkolnym 2012/2013 sprawdzianu i egzaminu gimnazjalnego do potrzeb uczniów (słuchaczy) ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w tym niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie oraz zagrożonych niedostosowaniem społecznym (www.cke.edu.pl).