MEN: Rola kuratora w procesie likwidacji szkół nie zostanie zmieniona

Zmiany ustawy o systemie oświaty z 2009 roku uporządkowały podział zadań organów prowadzących i organów sprawujących nadzór pedagogicznych. Rozstrzyganie o zakładaniu, przekształcaniu i likwidowania szkół  publicznych pozostawiono w wyłącznych kompetencjach jednostek samorządu terytorialnego. Rolę kuratora oświaty w tym zakresie ograniczono do opiniowania rozstrzygnięć projektowanych przez organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego.

Przed 2009 rokiem uprawnienie kuratora oświaty do faktycznego wyrażania zgody na likwidację szkoły było uzasadnione trwającymi  zmianami strukturalnymi systemu oświaty, które polegały m.in. na przekształcaniu szkół podstawowych z ośmioletnich w sześcioletnie, wprowadzeniu nowego typu szkoły - gimnazjum, likwidowaniu szkół ponadpodstawowych i tworzeniu nowych szkół ponadgimnazjalnych.

Decyzja o likwidacji szkoły powinna być oparta na wszechstronnej analizie uwzględniając kryteria dotyczące uwarunkowań demograficznych w danej jednostce samorządu terytorialnego, warunków, w jakich będą się uczyć dzieci i młodzież po likwidacji szkoły oraz organizacji dowożenia dzieci do szkoły. W aktualnym stanie prawnym, opinia kuratora oświaty zawiera m.in. ocenę zgodności zamiaru likwidacji szkoły z przepisami prawa oświatowego. Wydając opinię, kurator bierze pod uwagę m.in. przepisy nakładające na organ prowadzący określone obowiązki związane z zapewnieniem uczniom odpowiednich warunków nauki, wychowania i opieki oraz z procedurą likwidacyjną (warunki, terminy).

MEN podkreśla, że w kolejnych latach liczba likwidowanych szkół ulegała zmniejszeniu, w tym spadła liczba likwidowanych szkół po 2009 roku.

„W opinii Ministerstwa Edukacji Narodowej możliwość przywrócenia obowiązku uzyskania przez jednostki samorządu terytorialnego zgody kuratora oświaty na likwidację szkoły zmniejszałaby odpowiedzialność tych jednostek za lokalna politykę oświatową i warunki edukacji na ich terenie oraz skutkowałoby obciążeniem kuratorów oświaty zadaniami niezwiązanymi ze sprawowaniem nadzoru pedagogicznego. Warto podkreślić fakt, że wskutek zmniejszenia się liczby likwidacji szkół, nie jest uzasadniony powrót do rozwiązań właściwych dla okresu przemian w strukturze szkolnictwa, stąd też Ministerstwo Edukacji Narodowej nie planuje zmian legislacyjnych w tym zakresie.”

Źródło:

• Dezyderat nr 5 Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej do Prezesa Rady Ministrów w sprawie likwidowania szkół przez organy prowadzące uchwalony na posiedzeniu w dniu 10 maja 2013 r.
• Odpowiedź Ministra Edukacji Narodowej na ww. dezyderat z 17 czerwca 2013 r.