Uczeń nie tylko będzie musiał otrzymać ocenę lecz także informację zwrotną – co zrobił źle i jak może się poprawić. W klasach I-III szkół podstawowych odstąpiono od wprowadzenia obowiązkowych ocen opisowych, jednakże tak jak w wyższych klasach – oceny będą mogły mieć taką formę. Poznaj pozostałe zmiany w ocenianiu, klasyfikowaniu i promowaniu uczniów.

W klasach I-III oceny mogą być opisowe

Do ustawy o systemie oświaty wprowadzono zasadę, że w klasach I - III szkoły podstawowej wszystkie oceny: bieżące i klasyfikacyjne (śródroczne i roczne) mogą mieć formę opisową. Dotychczas oceny bieżące mogły być ustalane według skali i formach określonych w statucie szkoły. Forma opisowa w postaci przekazywanych uczniowi opinii zawierających informacje o tym, co uczeń zrobił dobrze, co i jak powinien poprawić i jak ma się dalej uczyć, pozwala efektywniej wykorzystywać informacje płynące z oceny oraz pozytywnie wpływa na funkcjonowanie ucznia w szkole i jego motywację do nauki. Ocena powinna informować ucznia i jego rodziców o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych, a także pomóc uczniowi pokonać trudności w nauce poprzez wskazanie błędów i sposobów radzenia sobie z nimi.

Oceny opisowe będą mogły być stosowana także w wyższych klasach szkoły podstawowej

Nowelizacja ustawy o systemie oświaty wprowadza także możliwość ustalania ocen bieżących i klasyfikacyjnych w formie opisowej, począwszy od klasy IV szkoły podstawowej. Możliwość ta będzie dotyczyła wszystkich lub wybranych zajęć edukacyjnych. Jedynie roczne oceny klasyfikacyjne muszą być zawsze ustalone w skali stopni szkolnych. W skali stopni szkolnych ustalane będą także oceny końcowe.

Decyzja o możliwości oceniania opisowego może dotyczyć tylko wybranych zajęć. Dyrektor szkoły powinien ustalić z nauczycielami czy chcą skorzystać z możliwości oceniania opisowego. Jeśli zapadną decyzje o stosowaniu oceniania opisowego - należy poinformować o tym uczniów i ich rodziców. Ustawa nie zawiera takich zapisów, ale dyrektor podejmując decyzje w tym względzie - może skorzystać z opinii rodziców.

Uczeń musi wiedzieć co wpłynęło na jego ocenę i co może zrobić, by ją poprawić

Do katalogu celów, jakim służyć ma ocenianie został dodany zapis: „udzielanie uczniowi pomocy w nauce w postaci informacji o tym, co uczeń zrobił dobrze, co i jak powinien poprawić”. To mało widoczny, ale ważny zapis sugerujący zmianę podejścia do sposobu oceniania uczniów. Nauczyciel nie powinien ograniczać się bowiem do wystawienia oceny uczniowi i wpisania jej do dziennika, uczeń powinien otrzymać informację zwrotną od nauczyciela. Dotyczy ona aktualnego stanu wiedzy ucznia i ma na celu pomoc w nauce, właściwe pokierowanie ucznia, pokazanie w jaki sposób powinien postępować, aby poprawić wyniki. Prawidłowa informacja zwrotna powinna zawierać cztery elementy:

informację na temat tego co uczeń zrobił dobrze,
wskazanie co w swej pracy uczeń powinien poprawić,
podpowiedź w jaki sposób uczeń ma poprawić swoją pracę,
wskazówki dla ucznia na przyszłość.

Ocena powinna informować ucznia i jego rodziców o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych, a także pomóc uczniowi pokonać trudności w nauce poprzez wskazanie błędów i sposobów radzenia sobie z nimi. Pozwoli to efektywniej wykorzystywać informacje płynące z oceny oraz pozytywnie wpłynie na funkcjonowanie ucznia w szkole i jego motywację do nauki.

Dyrektorzy szkół powinni zwrócić na to uwagę wszystkich nauczycieli. Można uwzględnić szkolenie dotyczące sposobu realizacji tego zapisu w planie wewnątrzszkolnego doskonalenia nauczycieli: jak przekazywać wiedzę uczniowi, by nie zajmowało to zbyt wiele czasu podczas lekcji, jak informować rodziców, jak zmienić dotychczasowy sposób oceniania, by uczeń otrzymywał pomoc w postaci informacji o tym, co uczeń zrobił dobrze, co i jak powinien poprawić.

Obowiązek dostosowania wymagań edukacyjnych

Nauczyciel będzie zobowiązany do dostosowania wymagań edukacyjnych niezbędnych do otrzymania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych danego ucznia. Minister Edukacji w drodze rozporządzenia ma określić szczegółowe warunki i sposób oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów w szkołach publicznych, w tym przypadki, w których dostosowuje się wymagania edukacyjne do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów oraz podstawę tego dostosowania, z uwzględnieniem konieczności właściwego zapewnienia procesu kształcenia uczniów.

Udostępnianie prac pisemnych już nie tylko na wniosek ucznia

Po zmianie przepisów powstanie obowiązek udostępniania uczniowi i jego rodzicom sprawdzonych i ocenionych pisemnych prac ucznia (w szkole policealnej - słuchaczowi). To niewielka zmiana w stosunku do dotychczasowego zapisu. Usunięty został tylko warunek „na wniosek ucznia lub jego rodziców (prawnych opiekunów)”.

Ta zmiana niczego nowego nie wniesie w codzienną pracę szkoły, gdyż jak dotychczas - pisemną pracę trzeba udostępnić uczniowi, a rodzic nadal obejrzy pracę, gdy zwróci się o to do nauczyciela, bo przecież nie sposób obciążać wszystkich rodziców dostarczaniem im wszystkich pisemnych prac dzieci.

Doprecyzowany został także zapis dotyczący udostępniania innych prac uczniów dotyczących oceniania, polegający na podkreśleniu, iż udostępnieniu podlega dokumentacja dotycząca egzaminu klasyfikacyjnego, poprawkowego oraz związanego ze zgłoszonymi zastrzeżeniami do oceny wystawionej niezgodnie z procedurami. Ten zapis również nie powoduje zmian w dotychczasowych zasadach postępowania, gdyż dokumentacja ta, jako dotycząca oceniania - podlegały udostępnieniu.

Przepisy przejściowe: Zgodnie z art. 20 ustawy zmieniającej ustawę o systemie oświaty, przepisy rozdziału 3a "Ocenianie, klasyfikowanie i promowanie uczniów w szkołach publicznych" stosuje się począwszy od roku szkolnego 2015/2016. W roku szkolnym 2014/2015 uczniów należy oceniać na dotychczasowych zasadach.

O innych zmianach w prawie oświatowych, które ma wprowadzić najnowsza nowelizacja przeczytasz w artykule: "Ustawa o systemie oświaty - zmiany na 2015 rok"

Źródło: