Poprzednio obowiązujące rozporządzenie było krytykowane przez środowisko oświatowe
Rozporządzenie uwzględnia potrzebę:
- uporządkowania i dostosowania zadań przedszkoli i szkół, w tym specjalnych oraz placówek w zakresie prowadzenia zajęć rewalidacyjno - wychowawczych do zmian wprowadzonych w systemie oświaty od 1997 r. tj. roku, w którym wydano poprzednie rozporządzenie w tej sprawie;
- doprecyzowania trybu obejmowania dzieci i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim zajęciami rewalidacyjno - wychowawczymi;
- określenia czasu trwania jednostki zajęć rewalidacyjno - wychowawczych.
Wprowadzone zmiany pozwolą na lepsze dostosowanie rozwiązań w zakresie organizowania zajęć rewalidacyjno-wychowawczych do potrzeb dzieci i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim.
Zajęcia rewalidacyjno - wychowawcze na podstawie orzeczenia publicznej poradni
W rozporządzeniu wyraźnie określono, że podstawą objęcia dzieci i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim zajęciami rewalidacyjno - wychowawczymi jest orzeczenie o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych (indywidualnych lub zespołowych), wydane przez publiczną poradnię psychologiczno-pedagogiczną, w tym poradnię specjalistyczną.
Pomoc udzielana przez 22 lata szkolne
Zajęcia rewalidacyjno - wychowawcze organizuje się dzieciom i młodzieży z upośledzeniem umyslowym w stopniu głębokim od początku roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym kończą 3 lata, do końca roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym kończą 25 lat (dotychczas okres ten rozpoczynał i kończył się w dniu urodzin dziecka, co sprawiało trudności organizacyjne dyrektorom placówek oświatowych, bowiem wymagało zatrudniania i zwalniania nauczycieli w trakcie roku szkolnego).
Do 31 grudnia 2013 r. zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze organizuje się dla dzieci i młodzieży, w wieku od 3 do 25 roku życia.
Godzina zajęć to 60 minut
W rozporządzeniu doprecyzowano, że godzina zajęć rewalidacyjno-wychowawczych trwa 60 minut. Minimalny wymiar zajęć wynosi:
- 20 godzin tygodniowo, nie więcej niż 6 godzin dziennie - w przypadku zajęć zespołowych;
- 10 godzin tygodniowo, nie więcej niż 4 godziny dziennie - w przypadku zajęć indywidualnych.
Dzienny czas trwania zajęć ustala dyrektor jednostki systemu oświaty organizującej zajęcia, we współpracy z rodzicami (prawnymi opiekunami), uwzględniając indywidualne potrzeby i możliwości psychofizyczne uczestnika zajęć.
W innym miejscu niż dom rodzinny opiekę sprawuje pomoc nauczyciela
Zajęcia rewalidacyjno - wychowawcze prowadzą nauczyciele posiadający kwalifikacje określone w przepisach w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli. Opiekę niezbędną w czasie prowadzenia zajęć sprawuje pomoc nauczyciela, z wyjątkiem zajęć prowadzonych w domu rodzinnym. Opiekę niezbędną w czasie prowadzenia zajęć w domu rodzinnym zapewniają rodzice (prawni opiekunowie).
Indywidualny program zajęć weryfikowany nie rzadziej niż dwa razy w roku
Dla każdego uczestnika zajęć opracowuje się indywidualny program zajęć, zawierający w szczególności:
- cele realizowanych zajęć;
- metody i formy pracy z uczestnikiem zajęć;
- zakres współpracy z rodzicami (opiekunami prawnymi) uczestnika zajęć.
Indywidualny program zajęć opracowują prowadzący zajęcia nauczyciele we współpracy z psychologiem oraz, w zależności od potrzeb, z innymi specjalistami pracującymi z dziećmi i młodzieżą, na podstawie diagnozy oraz zaleceń zawartych w orzeczeniu o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych oraz obserwacji funkcjonowania uczestnika zajęć.
Nie rzadziej niż dwa razy w roku szkolnym na podstawie dokumentacji zajęć, w tym indywidualnego programu zajęć, nauczyciele prowadzący zajęcia dokonują okresowej oceny funkcjonowania uczestnika zajęć oraz w razie potrzeby modyfikują indywidualny program zajęć.
Zeszyt obserwacji prowadzi osobno każdy nauczyciel odrębnie dla każdego dziecka
Dokumentacja zajęć obejmuje:
-
orzeczenie o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych,
-
dziennik zajęć rewalidacyjno-wychowawczych dla każdego zespołu lub dziennik indywidualnych zajęć rewalidacyjno-wychowawczych dla każdego uczestnika zajęć, prowadzone zgodnie z przepisami w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji;
-
zeszyt obserwacji.
Zeszyt obserwacji zawiera informacje dotyczące:
- zmian w zakresie dużej motoryki (postawa, lokomocja, koordynacja ruchów);
- zmian w zakresie małej motoryki (koordynacja ruchów rąk, koordynacja wzrokowo-ruchowa, manipulacja);
- podejmowania aktywności własnej (niekierowanej);
- koncentracji uwagi podczas aktywności spontanicznej (w zabawie, podczas wykonywania zadania), w tym czasu tej koncentracji;
- współdziałania w różnych sytuacjach, w tym czasu tego współdziałania;
- opanowywania nowych umiejętności (tempo, trwałość, stopień trudności);
- dominującego nastroju i emocji;
- gotowości do kontaktów (rodzaje i kierunek kontaktów);
- umiejętności w zakresie samoobsługi;
- udziału w czynnościach porządkowych;
- zachowań trudnych (opis zachowań trudnych i sytuacji, w których występują te zachowania, reakcje nauczyciela na zachowania trudne, zmiany w zachowaniu);
- sposobów komunikowania się;
- innych istotnych zachowań.
Zeszyt obserwacji prowadzony jest odrębnie dla każdego uczestnika zajęć przez nauczycieli prowadzących z nim zajęcia.
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 23 kwietnia 2013 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania zajęć rewalidacyjno-wychowawczych dla dzieci i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim (Dz.U. z 2013 r., poz. 529).
Anna Trochimiuk