Odszkodowanie od pracownika odpowiedzialnego za nadpłatę wynagrodzenia

Stanowisko RIO zostało przedstawione w ramach jednego z wystąpień pokontrolnych. Jak wskazała izba, jednostka publiczna, w tym również samorządowa jednostka organizacyjna, jaką jest szkoła, nie może pozostać obojętna wobec przypadku wypłaty zawyżonego wynagrodzenia pracownikowi. W pierwszej kolejności szkoła musi więc zażądać zwrotu nadpłaconego wynagrodzenia od pracownika, który je otrzymał. Nie zawsze jednak odzyskanie należności będzie możliwe.

W orzecznictwie ugruntował się bowiem pogląd, że pracownik ma prawo oczekiwać, że świadczenie wypłacane przez pracodawcę posługującego się wyspecjalizowanymi służbami jest spełniane zasadnie i zgodnie z prawem. Tym samym nie musi liczyć się z obowiązkiem jego zwrotu, co wyklucza konieczność zwrotu nadpłaty (wyrok Sądu Najwyższego z 7 sierpnia 2001 r., I PKN 408/00). Więcej na ten temat w artykule: Skutki zawyżenia wypłaty dodatku stażowego dla nauczyciela lub pracownika niepedagogicznego

Alternatywą, na jaką wskazuje RIO, jest dochodzenie odpowiedniej należności od pracownika, który popełnił błąd skutkujący nadpłatą wynagrodzenia. Pracownik ponosi bowiem odpowiedzialność materialną w przypadku wyrządzenia szkody pracodawcy wskutek niewykonywania lub nienależytego wykonywania obowiązków pracowniczych. Odpowiedzialność ta obejmuje wyrządzoną stratę (kwotę nadpłaty), aczkolwiek w przypadku winy nieumyślnej ogranicza się do 3-miesięcznego wynagrodzenia pracownika.

Gdyby do nadpłaty doszło wskutek błędu kilku pracowników, wówczas każdy z nich ponosi odpowiedzialność za część szkody stosownie do przyczynienia się do niej i stopnia winy. Jeśli zaś nie możliwe ustalenie, w jakim stopniu poszczególni pracownicy przyczynili się do powstania szkody, wtedy odpowiadają oni w częściach równych.