ochrona sygnalistów szkoła

Ochrona sygnalistów w szkole - kto musi przyjąć procedurę zgłoszeń wewnętrznych i jak to zrobić (cz. III)

Szkoły i placówki, w których pracę zarobkową wykonuje co najmniej 50 osób, muszą wdrożyć procedurę zgłoszeń wewnętrznych w ramach ochrony sygnalistów. Sprawdź, jak to zrobić.

20 września 2024 r.
Multimedia

Ochrona sygnalistów w szkole – co powinna zawierać procedura zgłoszeń wewnętrznych zgodnie z nową ustawą (cz. II)

Najważniejszym dokumentem, jaki w związku z ochroną sygnalistów muszą przyjąć szkoły i placówki oświatowe, jest procedura dokonywania zgłoszeń naruszenia prawa, nazywana inaczej procedurą zgłoszeń wewnętrznych. Nowa ustawa o ochronie sygnalistów wskazuje, co musi, a co może zawierać taka procedura. W artykule znajdziesz zestawienia w formie tabeli, które pomogą Ci zredagować prawidłową procedurę zgłoszeń wewnętrznych w ramach ochrony sygnalistów w szkole.

Kto musi wdrożyć procedurę zgłoszeń wewnętrznych w ramach ochrony sygnalistów

Wiemy już, że szkoły i placówki oświatowe muszą wdrożyć procedurę dokonywania zgłoszeń naruszenia prawa (procedurę zgłoszeń wewnętrznych) w terminie do 25 września 2024 r. W tym dniu wchodzi w życie ustawa o ochronie sygnalistów wdrażająca unijną dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z dnia 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii. Pierwotnie ustawa ta miała wejść w życie w grudniu 2021 r. i nosiła ona nazwę ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa.

Obowiązek przyjęcia procedury zgłoszeń wewnęrznych spoczywa zasadniczo na szkołach i placówkach – publicznych oraz niepublicznych - zatrudniających minimum 50 osób (nie tylko pracowników). Wyjątkowo nie dotyczy on jednak szkół i placówek będących jednostkami organizacyjnymi gmin i powiatów liczących mniej niż 10 tys. mieszkańców - bez względu na liczbę zatrudnionych. Więcej na ten temat w pierwszej części artykułu: Ochrona sygnalistów w szkole – jak wdrożyć procedurę zgłoszeń wewnętrznych (cz. I). Przeczytaj także, jak ustala się liczbę zatrudnionych.

Z artykułu dowiesz się m.in.:

jakie elementy musi zawierać każda procedura zgłoszeń wewnętrznych w ramach ochrony sygnalistów
jakie są opcjonalne treści procedury zgłoszeń wewnętrznych,
jakie kanały komunikacji zapewnić sygnalistom,
kto może przyjmować zgłoszenia i podejmować działania następcze
jak uregulować kwestię zgłoszeń zewnętrznych w procedurze,

8 lipca 2024 r.
Kadry w oświacie - inne zagadnienia

Ochrona sygnalistów w szkole - kogo dotyczy (cz. II)

Każda szkoła i placówka oświatowa ma obowiązek chronić sygnalistów. Jednak nie każda musi wdrożyć procedurę zgłoszeń wewnętrznych i prowadzić rejestr zgłoszeń wewnętrznych.

1 lipca 2024 r.
Multimedia

Ochrona sygnalistów w szkole - podstawowe pojęcia (cz. I)

Aby zrozumieć ideę ochrony sygnalistów, należy zacząć od podstawowych pojęć. Dowiedz się, kim jest sygnalista i podmiot prawny, a także – czym są działania odwetowe i działania następcze.

28 czerwca 2024 r.
Multimedia

Ochrona sygnalistów – liczba zatrudnionych a procedura zgłoszeń wewnętrznych

Pytanie: Obowiązek wprowadzenia procedury zgłoszeń wewnętrznych w ramach ochrony sygnalistów mają szkoły zatrudniające co najmniej 50 osób. Czy należy przez to rozumieć 50 zatrudnionych czy 50 pełnych etatów?

Ustawa o ochronie sygnalistów z podpisem Prezydenta

Ustawa o ochronie sygnalistów podpisana przez Prezydenta!

To już pewne. Nowa ustawa o ochronie sygnalistów została podpisana przez Prezydenta i ogłoszona w Dzienniku Ustaw. Ustawa wejdzie w życie 25 września 2024 r. To oznacza, że zostały 3 miesiące na wdrożenie w szkołach nowych rozwiązań m.in. procedury zgłaszania naruszeń prawa przez sygnalistów.

Ochrona sygnalistów w szkole – jak wdrożyć procedurę zgłoszeń wewnętrznych (cz. I)

Procedura dokonywania zgłoszeń naruszenia prawa nazywana też procedurą zgłoszeń wewnętrznych to podstawowy dokument, którą muszą wdrożyć szkoły i placówki oświatowe podlegające nowej ustawie o ochronie sygnalistów. W artykule wyjaśniamy, w jaki sposób przyjąć taką procedurę. Prezentujemy też wzór procedury zgłoszeń wewnętrznych.

Przypomnijmy, że nowa ustawa o ochronie sygnalistów ma na celu wdrożenie unijnej dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z dnia 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii. Przepisy te miały wejść w życie jeszcze w 2021 r. Tak jednak się nie stało i wdrożenia dyrektywy UE o ochronie sygnalistów doczekamy się dopiero w we wrześniu 2024 r. Ideą tych przepisów jest objęcie ochroną przed działaniami odwetowymi osób zgłaszających naruszenia prawa w organizacjach m.in. w szkołach (nazywanych w ustawie podmiotami prawnymi). Sygnalista może być narażony na różnego rodzaju konsekwencje typu zwolnienie z pracy, pogorszenie warunków pracy itp. (nazywane działaniami odwetowymi). Innymi słowy, jeśli dana osoba zgłasza nieprawidłowości w szkole w kontekście związanym z pracą, to należy ją z tego powodu chronić a nie karać.

Kim jest sygnalista i jak go chronić przed działaniami odwetowymi

Osoby takie nazywane będą sygnalistami (tzw. whistleblower). Ochrona sygnalisty przed działaniami odwetowymi powstanie:

od chwili dokonania zgłoszenia naruszenia prawa (lub ujawnienia publicznego)
pod warunkiem że sygnalista miał uzasadnione podstawy sądzić, że informacja będąca przedmiotem zgłoszenia lub ujawnienia publicznego jest prawdziwa w momencie dokonywania zgłoszenia (lub ujawnienia publicznego) i że stanowi informację o naruszeniu prawa.

Co ważne, nie ma znaczenia, czy zgłoszone naruszenie dotyczy interesu publicznego.

Nowe przepisy o ochronie sygnalistów w Polsce nakładają na organizacje w tym szkoły obowiązki w zakresie:

ochrony sygnalisty przed działaniami odwetowymi (np. zwolnieniem z pracy),
przyjęcia i stosowania procedury dokonywania zgłoszeń naruszeń prawa (nazywanej inaczej procedurą zgłoszeń wewnętrznych),
wdrożenia kanałów dokonywania zgłoszeń,
wyznaczenia podmiotu wewnętrznego lub nawiązania współpracy z podmiotem zewnętrznym w celu przyjmowania zgłoszeń,
wyznaczenia podmiotu wewnętrznego w celu obsługi zgłoszenia (podejmowania działań następczych),
prowadzenia rejestru zgłoszeń wewnętrznych.

Z artykułu dowiesz się m.in.:

które szkoły muszą przyjąć procedurę zgłoszeń wewnętrznych w związku z ochroną sygnalisty,
ile czasu pozostaje na przyjęcie procedury zgłoszeń wewnętrznych,
w jaki sposób skonsultować procedurę ze związkami zawodowymi,
czy procedura musi być skonsultowana z organem prowadzącym i organami szkoły,
czy możliwe jest przyjęcie jednej procedury dla kilku szkół.

Z kolei w kolejnych artykułach w Portalu Oświatowym będziesz mógł przeczytać m.in. o tym:

co powinna zawierać procedura zgłoszeń wewnętrznych,
kiedy i w jaki sposób należy objąć ochroną sygnalistę,
jakie dokumenty poza procedurą powinna przyjąć szkoła w związku z ochroną sygnalistów.

24 czerwca 2024 r.
Kadry w oświacie - inne zagadnienia

Portal Oświatowy na żywo – ochrona sygnalistów w szkole już od września 2024!

W zeszłym tygodniu Prezydent RP podpisał ustawę o ochronie sygnalistów. Oznacza to nowe obowiązki dla szkół już od września 2024 r. Już dziś na Facebooku najważniejsze informacje o ochronie sygnalistów i zapowiedź nowych treści w Portalu Oświatowym.

Michał Kowalski
24 czerwca 2024 r.
Ważne wydarzenia dla szkół i przedszkoli

Portal Oświatowy na żywo – kiedy należy wdrożyć procedury dotyczące ochrony sygnalistów

Przepisy dotyczące ochrony sygnalistów zostały już przyjęte przez Senat. Kiedy nowe regulacje wejdą w życie? Jakie szkoły obejmą? CO w związku z tym będą musiały wdrożyć szkoły? Zapraszamy na nasz fanpage po najważniejsze informacje.

Michał Kowalski
10 czerwca 2024 r.
Ważne wydarzenia dla szkół i przedszkoli

Archiwalny Ochrona sygnalistów w szkole i przedszkolu - nowy projekt ustawy

Przepisy dotyczące ochrony sygnalistów nadal nie weszły w życie. Wydaje się jednak, że stanie się to w ciągu kilku najbliższych miesięcy. Kolejną wersję projektu ustawy opublikowano w lipcu 2023 r. Czy szkoły i placówki oświatowe muszą wdrożyć ochronę sygnalistów? Jakie rozwiązania przewidziano w nowym projekcie ustawy? Wyjaśniamy, jak będzie wyglądała ochrona sygnalistów w szkole i przedszkolu.

Na żywo z Portalem Oświatowym – co słychać w sprawie ochrony sygnalistów

Do dziś nie weszły w życie przepisy dotyczące ochrony sygnalistów. W grudniu 2022 r. opublikowano jednak projekt nowej ustawy regulującej te kwestie.

Michał Kowalski
7 lutego 2023 r.
Ważne wydarzenia dla szkół i przedszkoli

Archiwalny Ochrona sygnalistów w szkole – poznaj nowy projekt ustawy

6 kwietnia 2022 r. przedstawiono nowy projekt ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa czyli tzw. sygnalistów. Ustawa nie weszła jeszcze w życie, niemniej jednak prędzej czy później tak się stanie. W jakim zakresie nowe przepisy będą stosowane przez szkoły i placówki oświatowe? Jakie obowiązki w związku z tym będą spoczywały na dyrektorach? Już teraz przygotuj się na ochronę sygnalistów wraz z Portalem Oświatowym!

Michał Kowalski
6 czerwca 2022 r.
Top tematy

Jak zapewnić ochronę danych osobowych sygnalistów w szkole

RODO sygnalistów w szkole – jak dbać o ich dane osobowe (cz. III)

Już niebawem powinny zakończyć się prace nad nową ustawą o ochronie tzw. sygnalistów. Nawet jeśli nie stanie się to w najbliższym czasie, to i tak szkoły i placówki samorządowe zatrudniające co najmniej 50 pracowników do 17 grudnia 2021 r. będą musiały wdrożyć nowe rozwiązania. Bezpośrednie zastosowanie znajdzie wówczas dyrektywa unijna. Chodzi tu przede wszystkim o zorganizowanie procedury przyjmowania i obsługi wewnętrznych zgłoszeń naruszeń prawa. W procedurze tej nie można zapominać o ochronie danych osobowych. Jak więc przestrzegać wymogów RODO w związku z ochroną sygnalistów w szkole?

Sprawdź m.in.:

jak zapewnić poufność zgłoszenia w związku z ochroną danych sygnalisty,
komu należy udzielić upoważnienia do przetwarzania danych z uwagi na ochronę sygnalisty,
gdzie przechowywać dane osobowe związane ze zgłoszeniem,
kto może obsługiwać wewnętrzne zgłoszenia naruszeń,
kiedy i w jakim zakresie spełniać obowiązek informacyjny w związku z RODO sygnalistów.

6 grudnia 2021 r.
Artykuły i porady

Regulamin zgłoszeń wewnętrznych w związku z ochroną sygnalistów – już dostępny

Już niebawem każda szkoła i placówka samorządowa zatrudniająca co najmniej 50 pracowników będzie musiała wdrożyć nowe rozwiązania z zakresu ochrony sygnalistów (whistleblowers). Podstawowym obowiązkiem w takich szkołach będzie wprowadzenie regulaminu zgłoszeń wewnętrznych. Wzór takiego regulaminu przygotowany przez dr Patryka Kuziora jest już dostępny w Portalu Oświatowym.

Michał Kowalski
6 grudnia 2021 r.
Ważne wydarzenia dla szkół i przedszkoli

Archiwalny Ochrona sygnalistów w szkole (cz. II)

Najważniejszym grudniowym zadaniem w szkole jest niewątpliwie przyjęcie rozwiązań związanych z ochroną sygnalistów. Chodzi tu przede wszystkim o opracowanie kanałów zgłoszeń wewnętrznych i wdrożenie regulaminu tych zgłoszeń. To jednak nie wszystko. Przydatna jest także wiedza o innych sposobach sygnalizowania naruszeń prawa tj. zgłoszeniu zewnętrznym i ujawnieniu publicznym. Sprawdź, jak wdrożyć nowe rozwiązania w zakresie ochrony sygnalistów w szkole.

Obowiązkiem szkoły jest przede wszystkim wdrożenie kanałów przyjmowania zgłoszeń. Niemniej jednak nie jest to konieczne dla każdej osoby, która może dokonać zgłoszenia.

Kanały zgłoszeń należy zapewnić co najmniej dla pracowników szkoły. Względem pozostałych osób jest to dopuszczalne, ale nie obowiązkowe.

W ramach kanału zgłoszeń szkoła musi wybrać formę ich dokonywania. Rozwiązania w tym zakresie prezentujemy w poniższej tabeli.

Forma dokonywania zgłoszeń wewnętrznych	Wariant	Obligatoryjna czy fakultatywna
pisemna	papierowo	obligatoryjna (ale tylko jeden z wariantów)
	elektronicznie
ustna	telefonicznie	obligatoryjna (ale tylko jeden z wariantów)
	za pomocą innych systemów komunikacji głosowej
	bezpośrednie spotkanie ze zgłaszającym (w terminie 7 dni od dnia otrzymania zgłoszenia)	obligatoryjna (ale tylko na żądanie zgłaszającego)

Szkoła musi zapewnić możliwość dokonywania zgłoszeń zarówno pisemnie, jak i ustnie. Przy czym w ramach formy pisemnej, jak i ustnej wystarczy zastosować po jednym z przedstawionych wariantów. Natomiast w każdym przypadku należy spełnić żądanie bezpośredniego spotkania ze zgłaszającym.