ochrona sygnalistów

Ochrona sygnalistów w szkole – jak prowadzić rejestr zgłoszeń wewnętrznych (cz. IV)

Ochrona sygnalistów w szkole – jak prowadzić rejestr zgłoszeń wewnętrznych (cz. IV)

Rejestr zgłoszeń wewnętrznych to drugi obok procedury zgłoszeń wewnętrznych dokument, który należy prowadzić w ramach ochrony sygnalistów. Rejestr ten do 25 września 2024 r. będą musiały prowadzić także szkoły i placówki oświatowe. Sprawdź, które szkoły i placówki mają obowiązek prowadzenia rejestru zgłoszeń wewnętrznych w związku z ochroną sygnalistów i jak prowadzić tej rejestr.

Rejestr zgłoszeń wewnętrznych w ramach ochrony sygnalistów – co to takiego

Rejestr zgłoszeń wewnętrznych ma na celu ewidencjonowanie dokonywanych przez sygnalistów zgłoszeń naruszenia prawa a także podjętych w związku z tym działań następczych. Obowiązek jego prowadzenia został uwzględniony w art. 18 Dyrektywy Parlamentu Europejskiego I Rady (UE) 2019/1937 z dnia 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii. W polskiej ustawie o ochronie sygnalistów rejestr został uregulowany w art. 29. 

Nie każda szkoła i placówka oświatowa musi prowadzić rejestr zgłoszeń wewnętrznych

Wiemy już, że każda szkoła i placówka jako tzw. podmiot prawny musi obejmować ochroną sygnalistów. Jednak nie każda jednostka oświaty musi przyjmować procedurę zgłoszeń wewnętrznych. Taka sama zależność dotyczy rejestru zgłoszeń wewnętrznych. Rejestr ten muszą prowadzić szkoły i placówki, w których pracę zarobkową – wg stanu na dzień 1 stycznia lub 1 lipca – wykonuje co najmniej 50 osób (w pracowników dokonuje się po przeliczeniu przeliczenia na pełne etaty). Rejestru nie muszą jednak prowadzić szkoły i placówki oświatowe prowadzone przez gminy i powiaty liczące mniej niż 10 tys. mieszkańców.

Z tematu tygodnia dowiesz się m.in.:

  • jakie treści należy uwzględnić w rejestrze zgłoszeń wewnętrznych,
  • czy rejestr zgłoszeń wewnętrznych może być prowadzony elektronicznie,
  • jaki jest okres przechowywania danych w rejestrze zgłoszeń wewnętrznych,
  • co wpisywać do rejestru w przypadku zgłoszeń dokonywanych anonimowo.

W artykule prezentujemy wzór rejestru zgłoszeń wewnętrznych. W następnym artykule w Portalu Oświatowym wyjaśnimy, jak zapewnić ochronę danych osobowych sygnalisty.

  Ochrona sygnalistów w szkole – na czym polega (cz. III)

Ochrona sygnalistów w szkole – na czym polega (cz. III)

Skąd w ogóle bierze się sygnalista w szkole? Czy sygnalistę należy powołać? Kiedy powstaje i w czym przejawia się ochrona sygnalistów? Czy każdy sygnalista jest chroniony? Jakich działań wobec sygnalisty nie wolno podejmować i co za to grozi? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w trzecim artykule z cyklu poświęconego ochronie sygnalistów w szkole.

Sygnalista – kto to taki

Ideą unijnej dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z dnia 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii jest objęcie ochroną osób, które zgłaszają nieprawidłowości w danej organizacji (tzw. podmiocie prawnym) w kontekście związanym z pracą. Rozwiązanie to przewidziano w związku z tym w przepisach ustawy o ochronie sygnalistów, która wchodzi w życie 25 września 2024 r. Oznacza to, że sygnalistą staje się osoba, która dokonuje takiego zgłoszenia. Sygnalista nie jest przez nikogo ustanawiany czy powoływany, inaczej niż choćby społeczny inspektor pracy. Innymi słowy, dyrektor szkoły nie powołuje sygnalisty.

Z artykułu dowiesz się m.in.:

  • kim tak naprawdę jest sygnalista,
  • kiedy sygnalista obejmowany jest ochroną,
  • czy ochrona sygnalisty dotyczy także szkół niepublicznych,
  • na czym polega ochrona sygnalisty,
  • co grozi za działania odwetowe przeciwko sygnaliście.

W poprzednich artykułach wskazaliśmy, czym jest procedura dokonywania zgłoszeń naruszenia prawa i podejmowania działań następczych (procedurę zgłoszeń wewnętrznych) i jak ją przyjąć. W następnych tekstach w Portalu Oświatowym wyjaśnimy natomiast:

  • jak prowadzić rejestr zgłoszeń wewnętrznych,
  • jak zapewnić ochronę danych osobowych sygnalisty.
Ochrona sygnalistów w szkole

Archiwalny Ochrona sygnalistów w szkole (cz. II)

Najważniejszym grudniowym zadaniem w szkole jest niewątpliwie przyjęcie rozwiązań związanych z ochroną sygnalistów. Chodzi tu przede wszystkim o opracowanie kanałów zgłoszeń wewnętrznych i wdrożenie regulaminu tych zgłoszeń. To jednak nie wszystko. Przydatna jest także wiedza o innych sposobach sygnalizowania naruszeń prawa tj. zgłoszeniu zewnętrznym i ujawnieniu publicznym. Sprawdź, jak wdrożyć nowe rozwiązania w zakresie ochrony sygnalistów w szkole.

Obowiązkiem szkoły jest przede wszystkim wdrożenie kanałów przyjmowania zgłoszeń. Niemniej jednak nie jest to konieczne dla każdej osoby, która może dokonać zgłoszenia.

Kanały zgłoszeń należy zapewnić co najmniej dla pracowników szkoły. Względem pozostałych osób jest to dopuszczalne, ale nie obowiązkowe.

W ramach kanału zgłoszeń szkoła musi wybrać formę ich dokonywania. Rozwiązania w tym zakresie prezentujemy w poniższej tabeli.

Forma dokonywania zgłoszeń wewnętrznych

Wariant

Obligatoryjna czy fakultatywna

pisemna

papierowo

obligatoryjna (ale tylko jeden z wariantów)

elektronicznie

ustna

telefonicznie

obligatoryjna (ale tylko jeden z wariantów)

za pomocą innych systemów komunikacji głosowej

bezpośrednie spotkanie ze zgłaszającym (w terminie 7 dni od dnia otrzymania zgłoszenia)

obligatoryjna (ale tylko na żądanie zgłaszającego)

Szkoła musi zapewnić możliwość dokonywania zgłoszeń zarówno pisemnie, jak i ustnie. Przy czym w ramach formy pisemnej, jak i ustnej wystarczy zastosować po jednym z przedstawionych wariantów. Natomiast w każdym przypadku należy spełnić żądanie bezpośredniego spotkania ze zgłaszającym.

Ochrona sygnalistów w szkole

Archiwalny Ochrona sygnalistów w szkole (cz. I)

Sygnalista (whistleblower) to ostatnio bardzo popularne sformułowanie. O co tu chodzi? Już niebawem w życie wejdą nowe przepisy, które nakazują chronić osoby zgłaszające w danej organizacji naruszenie prawa. Rozwiązania te będą stosowane także w szkołach. Sprawdź, jakie obowiązki będą ciążyły na jednostkach oświaty w związku z ochroną sygnalistów.

Ochrona sygnalistów w szkole bezpośrednio na mocy dyrektywy

Nadal trwają prace legislacyjne nad nową ustawą o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa. Zgodnie z projektem nowe przepisy mają wejść w życie w ciągu 14 dni od dnia ogłoszenia.

Projekt jest dostępny tutaj>>

Ustawa stanowi wdrożenie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z dnia 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii (Dz. Urz. UE L 305 z 26.11.2019, str. 17 oraz Dz. Urz. UE L 347 z 20.10.2020, str. 1). To dość istotna wiadomość. Gdyby bowiem okazało się, że do 17 grudnia 2021 r. ustawa nie wejdzie w życie, to bezpośrednie zastosowanie znajdzie wspomniana dyrektywa.

Co w nowej ustawie

Przyjmijmy jednak, że ustawa zostanie ogłoszona na początku grudnia i zdąży wejść w życie w terminie. Co w niej znajdziemy? Ustawa będzie regulowała:

  • warunki objęcia ochroną pracowników oraz innych osób zgłaszających lub publicznie ujawniających informacje o naruszeniach prawa;
  • środki ochrony pracowników oraz innych osób zgłaszających lub publicznie ujawniających informacje o naruszeniach prawa;
  • regulamin zgłoszeń wewnętrznych określający wewnętrzną procedurę zgłaszania naruszeń prawa stosowany przez pracodawcę;
  • zgłaszanie naruszeń prawa organowi publicznemu lub organowi centralnemu;
  • zasady publicznego ujawnienia naruszenia prawa;
  • organy właściwe w sprawach zgłaszania naruszeń prawa i udzielania wsparcia.

Nagrody i wyróżnienia

Sprawdź inne serwisy

Epedagogika Poradnik Dyrektora Szkoły Strefa logopedy Kwadrans dla dyrektora szkoły Zarządzanie przedszkolem kadry i finanse resql