Projekt nowelizacji specustawy o pomocy obywatelom Ukrainy – zmiany w kształceniu i wychowaniu uczniów z Ukrainy

Stosowanie ustawy z 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa ujawniło potrzebę kolejnej jej nowelizacji. Zaproponowane zmiany odnoszą się również do funkcjonowania systemu oświaty i dotyczą przedłużenia stosowania dotychczasowych rozwiązań, ale nie tylko.

Nowelizacja wprowadza nowe regulacje, które mają ułatwić realizację zadań związanych z kształceniem, wychowaniem i opieką dla dzieci i młodzieży z Ukrainy. Będzie to:

• wydłużenie okresu korzystania z bezpłatnej nauki języka polskiego do 24 miesięcy
• umożliwienie organizowania dodatkowej nauki języka polskiego w grupach międzyszkolnych,
• umożliwienie tworzenia oddziałów przygotowawczych w szkołach sportowych i szkołach mistrzostwa sportowego,
• możliwość sprawowania opieki przez dziennego opiekuna nad dzieckiem z Ukrainy do ukończenia roku szkolnego, w którym dziecko to ukończy 5. rok życia.

Projekt przewiduje nowelizację art. 165 ust. 7 ustawy Prawo oświatowe w ten sposób, że osoby niebędące obywatelami polskimi, podlegające obowiązkowi szkolnemu lub obowiązkowi nauki, które nie znają języka polskiego albo znają go na poziomie niewystarczającym do korzystania z nauki, będą miały prawo do dodatkowej, bezpłatnej nauki języka polskiego, nie dłużej niż przez okres 24 miesięcy.

Co ważne, także uczniowie będący obywatelami polskimi będą uprawnieni do korzystania z dodatkowej nauki języka polskiego przez 24 miesiące, jeżeli nie znają języka polskiego lub znają go na poziomie niewystarczającym do korzystania z nauki.

Wydłużenie okresu bezpłatnej nauki języka polskiego ma być zmianą systemową, nie będzie to wyłączne uprawnienie obywateli Ukrainy.

Ważną zmianą będzie dopuszczenie organizowania nauki języka polskiego dla obywateli Ukrainy w grupach międzyszkolnych w roku szkolnym 2022/2023. Zgodnie z projektem nowelizacji specustawy, przypadkach uzasadnionych warunkami demograficznymi możliwe będzie kierowanie uczniów korzystających z dodatkowych lekcji do innych szkół, prowadzonych przez tę samą jednostkę samorządu terytorialnego, w celu uczestniczenia w zajęciach.

Z ustawy Prawo oświatowe ma zniknąć przepis mówiący, że w oddziałów przygotowawczych nie tworzy się w szkołach sportowych i szkołach mistrzostwa sportowego. Ta zmiana systemowa została zaproponowana z uwagi na to, że w ostatnich latach obserwowana jest tendencja do wzrostu liczby uczniów z zagranicy – nie tylko w związku z konfliktem zbrojnym w Ukrainie

Dotychczasowe doświadczenie wskazuje, że zaspokojenie potrzeby zapewnienia opieki najmłodszym Ukraińcom przez jednostki systemu oświaty jest utrudnione. Wynika to z ograniczonej liczby miejsc w przedszkolach, oddziałach przedszkolnych, która jest niewystarczająca mimo zwiększenia limitów. W związku z tym w projekcie znalazły się przepisy otwierające możliwość objęcia wsparciem dzieci ukraińskich pomiędzy 3. a 5. rokiem życia w ramach czynności i zadań realizowanych przez dziennego opiekuna. Możliwość ta dotyczy dzieci, które przybyły do Rzeczypospolitej Polskiej po 24 lutego 2022 r .

Podwyższenie limitu wieku dziecka, które może być objęte opieką przez dziennego opiekuna, pozwoli dostosować i zróżnicować sposób wsparcia edukacyjnego.

Omawiany projekt ustawy zmieniającej trafił już do Sejmu. Jeżeli ustawa zostanie przyjęta w opisanym kształcie, to omówione w artykule zmiany wejdą w życie 1 września 2022 r.

Źródło: 

• Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw (Druk nr 2290).