Rodzice ucznia z Ukrainy mogą zrezygnować z udziału ich dziecka w dodatkowych zajęciach lekcyjnych z języka polskiego. Korzystanie z bezpłatnej nauki języka polskiego przez osoby niebędące obywatelami polskimi jest ich prawem a nie obowiązkiem. O zakończeniu udziału ucznia w tych zajęciach może zdecydować rodzic niepełnoletniego ucznia albo dyrektor szkoły – jeśli uzna, że uczeń opanował język polski w stopniu umożliwiającym udział w obowiązkowych zajęciach edukacyjnych.

Ile godzin dodatkowego języka polskiego

Przepisy ustawy Prawo oświatowe gwarantują osobom niebędącym obywatelami polskimi, podlegającym obowiązkowi szkolnemu lub obowiązkowi nauki, które nie znają języka polskiego albo znają go na poziomie niewystarczającym do korzystania z nauki, prawo do dodatkowej bezpłatnej nauki języka polskiego. Niezależnie od tego, z jakiego kraju uczeń przybył do Polski prawo do dodatkowej bezpłatnej nauki języka polskiego przysługuje:

w wymiarze nie niższym niż 2 godziny lekcyjne tygodniowo,
nie dłużej niż przez okres 24 miesięcy.

Dla dzieci i młodzieży przybywających z Ukrainy przewidziano inny wymiar zajęć z dodatkowego języka polskiego. Dodatkowe zajęcia lekcyjne z języka polskiego mogą być prowadzone w wymiarze nie mniejszym niż 4 godziny lekcyjne tygodniowo. W przypadku uczniów, którzy rozpoczęli w latach szkolnych 2022/2023 i 2023/2024 dodatkową naukę języka polskiego, prawo do tej nauki przysługuje na okres nie dłuższy niż 36 miesięcy.

Naukę języka polskiego dla osób niebędących obywatelami polskimi organizuje organ prowadzący szkołę. Tygodniowy rozkład oraz wymiar godzin dodatkowych zajęć lekcyjnych z języka polskiego ustala, w porozumieniu z organem prowadzącym szkołę, dyrektor szkoły, w której są organizowane te zajęcia. Zorganizowanie tych zajęć lekcyjnych w szkole oraz ustalenie obowiązków nauczycieli związanych z ich prowadzenia pozostaje w gestii dyrektora szkoły.

Nie można obniżyć wymiaru dodatkowych godzin z języka polskiego

Jeśli uczeń niebędący obywatelem polskim chce korzystać z prawa do bezpłatnej nauki języka polskiego, to dyrektor szkoły nie może obniżać wymiaru dodatkowych godzin z języka polskiego, bo przepisy określają wyraźnie ich minimalny wymiar. Dodatkowe zajęcia lekcyjne z języka polskiego powinny być prowadzone w wymiarze pozwalającym na opanowanie języka polskiego w stopniu umożliwiającym udział w obowiązkowych zajęciach edukacyjnych:

nie niższym niż 2 godziny lekcyjne tygodniowo dla uczniów przybywających do Polski z innych krajów niż Ukraina (§ 17 ust. 1 rozporządzenia z 23 sierpnia 2017 r.).
nie niższym niż liczba godzin lekcyjnych tygodniowo ustalona dla uczniów będących obywatelami Ukrainy – na rok szkolny 2024/2025 przewidziano 4 godziny.

Przez jaki okres można realizować zajęcia

Prawo do dodatkowej, bezpłatnej nauki języka polskiego, może być realizowane:

nie dłużej niż przez okres 24 miesięcy przez osoby niebędące obywatelami polskimi, podlegające obowiązkowi szkolnemu lub obowiązkowi nauki, które nie znają języka polskiego albo znają go na poziomie niewystarczającym do korzystania z nauki (art. 165 ust. 7 ustawy Prawo oświatowe),
do 36 miesięcy przez uczniów z Ukrainy, którzy dodatkową naukę języka polskiego rozpoczęli w latach szkolnych 2022/2023 i 2023/2024 (art. 55b ust. 1a ustawy z 21 marca 2022 r.).

Przygotowując arkusz organizacji na rok szkolnym 2024/2025, należy uwzględnić planowane rozwiązania dotyczące organizacji kształcenia, wychowania i opieki dzieci i młodzieży będących obywatelami Ukrainy. Tygodniowy rozkład oraz wymiar godzin dodatkowych zajęć lekcyjnych z języka polskiego dyrektor szkoły ustala porozumieniu z organem prowadzącym szkołę (§ 17 ust. 3 rozporządzenia MEN z 23 sierpnia 2017 r.).

Bożena Winczewska