Tak ważnych zmian w awansie zawodowym nauczycieli nie było od wielu lat. W roku szkolnym 2022/2023 mamy do czynienia z reformą systemu awansu zawodowego. Sprawdź, jak będzie wyglądał nowy awans zawodowy nauczycieli.
Dotychczas nauczyciel z dniem zatrudnienia nabywał stopień awansu zawodowego stażysty. Po zmianach będzie on rozpoczynał pracę bez stopnia awansu zawodowego jako tzw. nauczyciel początkujący. Takiego nauczyciela zatrudnia się na podstawie umowy o pracę na czas określony na 2 lata szkolne.
Nauczyciel początkujący nie musi być zatrudniany na cały okres przygotowania zawodowego.
Nadal możliwe będzie nauczyciela bez przygotowania pedagogicznego, jeżeli ten zobowiąże się do uzyskania brakującego przygotowania w pierwszym roku pracy. Jeżeli nauczyciel zobowiązania nie wykona, wtedy dyrektor:
Jeżeli nauczyciel zostanie zatrudniony w wymiarze co najmniej połowy wymiaru zajęć i zgodnie z kwalifikacjami, wtedy rozpocznie okres przygotowania do zawodu przed awansem na stopień mianowanego. Nie ma już znaczenia moment jego zatrudnienia. Przygotowanie do zawodu rozpocznie także nauczyciel zatrudniony po upływie 14 dni od dnia rozpoczęcia zajęć w roku szkolnym.
Nauczyciel rozpoczyna okres przygotowania do zawodu automatycznie, nie składa żadnego wniosku. Dyrektor nie musi wydawać mu jakiekolwiek decyzji czy nawet potwierdzenia rozpoczęcia okresu przygotowania do zawodu. Niemniej jednak dobrą praktyką będzie przekazaniu mu takiej informacji:
Zamiast dotychczasowego opiekuna stażu w przepisach przewidziano mentora. Dyrektor będzie musiał go niezwłocznie przydzielić nauczycielowi początkującemu rozpoczynającemu okres przygotowania do zawodu. Mentorem może być nauczyciel mianowany lub dyplomowany, ale nie pełniący funkcje kierownicze. Wyjątkowo nauczyciel z funkcją kierowniczą będzie mógł pełnić funkcję mentora w szkołach i placówkach niesamorządowych oraz artystycznych.
Zadania mentora |
|
1. |
wspieranie na bieżąco nauczyciela w procesie wdrażania do pracy w zawodzie (w tym zapoznanie go z dokumentacją przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz innymi dokumentami obowiązującymi w szkole) |
2. |
udzielanie nauczycielowi pomocy w doborze właściwych form doskonalenia zawodowego |
3. |
dzielenie się z nauczycielem wiedzą i doświadczeniem w zakresie niezbędnym do efektywnej realizacji obowiązków nauczyciela |
4. |
umożliwienie nauczycielowi obserwowania prowadzonych przez siebie zajęć oraz omawianie z nim tych zajęć |
5. |
obserwowanie zajęć prowadzonych przez nauczyciela oraz omawianie ich z tym nauczycielem |
6. |
inspirowanie i zachęcanie nauczyciela do podejmowania wyzwań zawodowych |
Długość okresu przygotowania do zawodu będzie zróżnicowana. Co do zasady wyniesie jednak 3 lata i 9 miesięcy.
Długość okresu przygotowania do zawodu |
|
nauczyciel, z wyjątkiem niżej wymienionych |
3 lata i 9 miesięcy |
nauczyciel posiadający stopień naukowy |
2 lata i 9 miesięcy |
nauczyciel, który przed nawiązaniem stosunku pracy w szkole w Rzeczypospolitej Polskiej prowadził zajęcia w szkole za granicą |
|
nauczyciel, który przed nawiązaniem stosunku pracy w szkole:
|
2 lata i 9 miesięcy (za zgodą dyrektora) |
nauczyciel, który w dniu nawiązania po raz pierwszy stosunku pracy w szkole posiadał:
|
Wystąpienie takich okresów nie powoduje jednak konieczności realizowania przygotowania do zawodu od nowa. Po takiej przerwie przygotowanie może być kontynuowane.
W związku z okresem przygotowania do zawodu nauczyciel nie składa planu rozwoju zawodowego. Musi jednak realizować wymagania nałożone na niego w rozporządzeniu. Dyrektor natomiast musi zapewnić mu wsparcie w realizacji tych wymagań i w realizacji tych wymagań, w szczególności:
Nauczyciel rozpoczynający przygotowanie do zawodu powinien otrzymać jednorazowe świadczenie na start w wysokości 1000 zł. Należy je wypłacić w ciągu 30 dni od rozpoczęcia przygotowania do zawodu. Nauczyciel zatrudniony w więcej niż jednej szkole otrzyma świadczenie tylko w tej, którą wskaże jako podstawowe miejsce zatrudnienia.
W trakcie drugiego roku przygotowania do zawodu dyrektor musi przeprowadzić obserwację zajęć nauczyciela w wymiarze co najmniej 1 godziny. Podczas obserwacji obecny ma być:
W drugim przygotowania do zawodu należy także dokonać oceny pracy nauczyciela. Zastąpi ona ocenę dorobku zawodowego. Przy czym jeśli dojdzie ustania zatrudnienia w trakcie odbywania przez nauczyciela przygotowania do zawodu, wtedy dyrektor ustali ocenę pracy za okres dotychczas odbytego przygotowania do zawodu nauczyciela lub dodatkowego przygotowania do zawodu nauczyciela.
Sama procedura oceny pracy nie zmieni się znacząco. Przy czym w toku oceniania dyrektor będzie musiał zasięgnąć opinii:
Zarówno mentor jak i rada rodziców będą miały 14 dni na przedstawienie takiej opinii. Niemniej jednak jej brak nie wstrzyma procedury oceny pracy.
Co istotne, obowiązywać będą nowe kryteria oceny pracy. Zostaną one podzielone na obowiązkowe i dodatkowe. W ocenie będą brane pod uwagę wszystkie obowiązkowe kryteria oceny pracy oraz po jednym kryterium dodatkowym wybieranym przez:
Kryteria obowiązkowe |
Kryteria dodatkowe |
poprawność merytoryczna i metodyczna prowadzonych zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych (temu kryterium będzie przypisane od 0 do 30 punktów, a pozostałym od 0 do 5 punktów) |
planowanie, organizowanie i prowadzenie zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych wynikających ze specyfiki szkoły i zajmowanego stanowiska, z wykorzystaniem metod aktywizujących ucznia, w tym narzędzi multimedialnych i informatycznych, dostosowanych do specyfiki prowadzonych zajęć |
dbałość o bezpieczne i higieniczne warunki nauki, wychowania i opieki |
diagnozowanie potrzeb i możliwości ucznia oraz indywidualizowanie pracy z uczniem |
znajomość praw dziecka, w tym praw określonych w Konwencji o prawach dziecka, ich realizacja oraz kierowanie się dobrem ucznia i troską o jego zdrowie z poszanowaniem jego godności osobistej |
analizowanie własnej pracy, wykorzystywanie wniosków wynikających z tej analizy do doskonalenia procesu dydaktyczno-wychowawczego i opiekuńczego oraz osiąganie pozytywnych efektów pracy |
wspieranie każdego ucznia, w tym ucznia niepełnosprawnego, w jego rozwoju oraz tworzenie warunków do aktywnego i pełnego uczestnictwa ucznia w życiu szkoły oraz środowiska lokalnego |
wykorzystywanie w pracy wiedzy i umiejętności nabytych w wyniku doskonalenia zawodowego |
kształtowanie u uczniów szacunku do drugiego człowieka, świadomości posiadanych praw oraz postaw obywatelskiej, patriotycznej i prospołecznej, w tym przez własny przykład nauczyciela |
realizowanie innych zajęć i czynności w ramach zadań statutowych |
współpraca z innymi nauczycielami |
podejmowanie innowacyjnych rozwiązań organizacyjnych, programowych lub metodycznych w prowadzeniu zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych |
przestrzeganie przepisów prawa z zakresu funkcjonowania szkoły oraz wewnętrznych uregulowań obowiązujących w szkole, w której nauczyciel jest zatrudniony |
pobudzanie inicjatyw uczniów przez inspirowanie ich do działań w szkole i środowisku pozaszkolnym oraz sprawowanie opieki nad uczniami podejmującymi te inicjatywy |
poszerzanie wiedzy i doskonalenie umiejętności związanych z wykonywaną pracą, w tym w ramach doskonalenia zawodowego |
prowadzenie oraz omawianie zajęć otwartych dla nauczycieli lub rodziców |
współpraca z rodzicami (nie dotyczy nauczyciela zatrudnionego w szkole dla dorosłych, kolegium pracowników służb społecznych, bibliotece pedagogicznej lub placówce doskonalenia nauczycieli) |
realizowanie powierzonych funkcji lub innych zadań zleconych przez dyrektora szkoły |
umiejętność rozwiązywania konfliktów wśród uczniów |
|
umiejętność rozpoznawania i stosowania komunikacji niewerbalnej oraz doskonalenie umiejętności komunikacyjnych |
|
opracowywanie i wdrażanie innowacyjnych programów nauczania, programów wychowawczo-profilaktycznych lub innych programów wynikających ze specyfiki szkoły lub zajmowanego stanowiska, z uwzględnieniem potrzeb uczniów |
|
przeprowadzenie ewaluacji działań wynikających z pełnionej funkcji lub zadań związanych z oświatą realizowanych poza szkołą oraz wykorzystywanie jej wyników do podnoszenia jakości pracy szkoły |
|
współpraca z Centralną Komisją Egzaminacyjną lub okręgową komisją egzaminacyjną, w szczególności w charakterze egzaminatora, autora zadań lub recenzenta, placówkami doskonalenia nauczycieli lub uczelniami w zakresie opieki nad studentami odbywającymi praktyki pedagogiczne |
|
inne szczególne osiągnięcia nauczyciela wynikające z jego pracy dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej |
Aby uzyskać określoną ocenę, nauczyciel będzie musiał zebrać konkretną liczbę punktów.
ocena wyróżniająca |
minimum 90% punktów |
ocena bardzo dobra |
od 75% do 89% |
ocena dobra |
od 55% do 74% |
ocena negatywna (a w konsekwencji rozwiązanie stosunku pracy) |
mniej niż 55% |
Jeżeli nauczyciel uzyska co najmniej dobrą ocenę pracy, wtedy po 2 latach przygotowania do zawodu dyrektor zatrudni nauczyciela na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. Przy czym możliwe będzie zawarcie kolejnej umowy o pracę na czas określony:
Po 2 latach przygotowania do zawodu dyrektor będzie mógł zatrudnić nauczyciela na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, pod warunkiem, że nauczyciel uzyska co najmniej dobrą ocenę pracy (w przypadku uzyskania negatywnej byłby już zwolniony).
Przy czym możliwa będzie także kolejna umowa o pracę na czas określony, w przypadku:
W trakcie ostatniego roku przygotowania do zawodu dyrektor będzie musiał ponownie dokonać oceny pracy nauczyciela. Obowiązywać będą takie same reguły, jak w przypadku pierwszej oceny. Także na tym etapie będzie wymagana co najmniej dobra ocena pracy.
Jeżeli nauczyciel uzyska co najmniej dobrą ocenę pracy, wówczas kolejnym krokiem będzie druga obserwacja zajęć. W tym celu dyrektor powoła komisję w składzie:
Komisja ta dokona godzinnej obserwacji zajęć prowadzonych przez nauczycielem. Następnie omówi z nauczycielem te zajęcia.
W związku z omówieniem z nauczycielem będzie przeprowadzana rozmowa dotycząca:
Na tej podstawie komisja wyda pozytywną lub negatywną opinię na temat zajęć. W przypadku opinii pozytywnej nauczyciel będzie mógł składać wniosek o nadanie stopnia mianowanego. Z kolei w razie opinii negatywnej nauczycielowi pozostanie:
Jeżeli zaś po ponownej obserwacji zajęć komisja wyda opinię negatywną, wtedy nauczycielowi pozostanie jedynie dodatkowe przygotowanie do zawodu przez 1 rok i 9 miesięcy.
Po zakończeniu okresu przygotowania do zawodu nauczycielowi wystawia się zaświadczenie dotyczące tego okresu. Musi ono zawierać informacje o:
Po upływie okresu przygotowania do zawodu nauczyciel będzie mógł złożyć do organu prowadzącego wniosek o podjęcie postępowania egzaminacyjnego.
Wymogi, jakie musi spełnić nauczyciel ubiegający się o awans |
Dokumenty dołączane do wniosku |
spełnienie wymogów kwalifikacyjnych |
kopie dokumentów potwierdzających kwalifikacje (dyrektor poświadcza je za zgodność z oryginałem) |
odbycie odpowiedniego okresu przygotowania do zawodu |
zaświadczenie dyrektora szkoły (zob. wyżej) |
co najmniej dobra ocena pracy z ostatniego roku przygotowania do zawodu |
kopia karty oceny pracy (dyrektor poświadcza ją za zgodność z oryginałem) |
pozytywna opinia po komisyjnej obserwacji zajęć w ostatnim roku przygotowania do zawodu |
kopia pozytywnej opinii o przeprowadzonych zajęciach (dyrektor poświadcza ją za zgodność z oryginałem) |
Wniosek wraz z załącznikami będzie oczywiście poddawany weryfikacji formalnej. W razie stwierdzenia braków formalnych organ wskaże te braki i wezwie nauczyciela do ich usunięcia w terminie 14 dni. Nieusunięcie braków w terminie spowoduje zaś pozostawienie wniosku bez rozpoznania.
Jeżeli wniosek nauczyciela spełni wymogi formalne, wówczas nauczyciel przystąpi do egzaminu przed komisją egzaminacyjną powoływaną przez organ prowadzący. Skład komisji nie zmieni się i tak jak dotychczas wejdą do niej:
Podczas egzaminu komisja będzie:
Następnie zostanie zorganizowane głosowanie, podczas którego każdy z członków komisji oceni nauczyciela w skali od 0 do 10 punktów. Nauczyciel będzie musiał osiągnąć średnią arytmetyczną w wysokości co najmniej 7 punktów, przy czym w jeżeli liczba członków komisji egzaminacyjnej będzie większa niż 3, odrzuci się jedną najwyższą i jedną najniższą ocenę punktową.
Na koniec komisja egzaminacyjna wyda nauczycielowi zaświadczenie o zdaniu egzaminu.
W przypadku niezdania egzaminu nauczyciel będzie mógł ponownie odbyć dodatkowe przygotowanie do zawodu (1 rok i 9 miesięcy), podczas którego ponownie zostanie zorganizowana komisyjna obserwacja zajęć. Natomiast jeśli w ciągu 6 lat od rozpoczęcia przygotowania do zawodu nauczyciel nie uzyska stopnia mianowanego, wtedy dyrektor będzie musiał rozwiązać z nim stosunek pracy. Do 6-letniego okresu nie będą jednak zaliczane:
Zwieńczeniem będzie oczywiście wydanie aktu nadania stopnia awansu zawodowego nauczyciela mianowanego. Właśnie wtedy nastąpi awans na stopień nauczyciela mianowanego.
Aby ubiegać się o stopień dyplomowanego, nauczyciel będzie musiał pozostawać w zatrudnieniu przez określony czas. Okres ten będzie liczony od dnia uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego. Nauczyciel nie będzie już odbywał ani stażu, ani okresu przygotowania do zawodu.
Wymagany okres zatrudnienia przed awansem na stopień nauczyciela dyplomowanego |
|
nauczyciele, z wyjątkiem niżej wskazanych |
5 lat i 9 miesięcy |
nauczyciele ze stopniem naukowym |
4 lata i 9 miesięcy |
nauczyciele, którzy przed nawiązaniem stosunku pracy w krajowej szkole prowadzili zajęcia w szkole za granicą |
|
nauczyciele, którzy odbyli staż na stopień mianowanego na starych zasadach, ale w wymiarze skróconym o 1 rok na podstawie przepisów przejściowych dla nauczycieli kontraktowych (wg art. 10 ust. 2-3 ustawy z 23 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw) |
|
nauczyciele, którzy odbyli staż na stopień mianowanego na starych zasadach w pełnym wymiarze |
3 lata i 9 miesięcy |
W tym okresie wymagana będzie trzecia ocena pracy nauczyciela – w ostatnim roku wspomnianego okresu zatrudnienia. Przy czym ocena nie będzie wówczas dokonywana z urzędu, lecz na wniosek nauczyciela. Ocena będzie obejmowała 3 ostatnie lata pracy.
Aby móc ubiegać się o stopień dyplomowanego, nauczyciel będzie musiał uzyskać co najmniej bardzo dobrą ocenę pracy.
Po zakończeniu wymaganego okresu karencji dyrektor wydaje nauczycielowi zaświadczenie dotyczące tego okresu. Powinno ono zawierać:
Po upływie wskazanego okresu nauczyciel będzie mógł wreszcie składać wniosek o podjęcie postępowania o nadanie stopnia dyplomowanego do właściwego kuratora oświaty.
Wymogi, jakie musi spełnić nauczyciel ubiegający się o awans |
Dokumenty dołączane do wniosku |
spełnienie wymogów kwalifikacyjnych |
(dyrektor poświadcza je za zgodność z oryginałem) |
przepracowanie odpowiedniego okresu karencji w szkole |
(podpisane przez nauczyciela czytelnym podpisem, maksymalnie 4 strony w formacie A4) |
co najmniej bardzo dobra ocena pracy z ostatniego roku okresu karencji |
kopia karty oceny pracy (dyrektor poświadcza ją za zgodność z oryginałem) |
Tak jak na etapie awansu na stopień mianowanego organ będzie badał od strony formalnej wniosek i załączniki. W związku z tym będzie mógł wezwać nauczyciela do usunięcia braków.
W następnym kroku organ nadzoru powoła komisję kwalifikacyjną w składzie:
W dalszej kolejności, po zawiadomieniu nauczyciela o posiedzeniu komisji (z 7-dniowym wyprzedzeniem) zostanie zorganizowana rozmowa kwalifikacyjna. Podczas tej rozmowy komisja zapozna się z oceną pracy nauczyciela a także opisem i analizą sposobu realizacji wymagań. Potem zaś przeprowadzi rozmowę, w trakcie której nauczyciel:
Spełnienie tych wymagań zostanie poddane ocenie przez każdego z członków komisji (w skali od 0 do 10) - wymagane quorum to 2/3 składu komisji. Nauczyciel będzie musiał osiągnąć średnią arytmetyczną na poziomie co najmniej 7 punktów. To pozwoli mu na otrzymanie zaświadczenia o akceptacji komisji kwalifikacyjnej.
Całą procedurę zwieńczy akt nadania stopnia awansu zawodowego nauczyciela dyplomowanego.
Źródło:
Brak konsultacji
w najbliższym czasie
Brak nadchodzących wydarzeń