Dokument archiwalny

Pytanie: Jesteśmy byłym gimnazjum, który w ramach reformy oświaty stał się szkołą podstawową. W gimnazjum mieliśmy zatrudnionego sekretarza szkoły na pełen etat, lecz obecnie przebywa na urlopie rodzicielskim. W szkole podstawowej również jest zatrudniona pani na tym stanowisku, która jest chroniona ze względu na wiek przedemerytalny. Jedną z tych osób musimy odwołać z funkcji sekretarza szkoły – którą?

Odpowiedź: Wypowiedzenie stosunku pracy któremukolwiek z wymienionych pracowników naraża szkołę na przegraną przed sądem pracy. Bezpiecznym rozwiązaniem jest za to zmiana warunków pracy i płacy pracownika znajdującego się w stanie ochrony przedemerytalnej.

Urlop rodzicielski i wiek przedemerytalny chronią przed zwolnieniem z pracy

Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku (art. 39 Kodeksu pracy). Jednocześnie niedopuszczalne jest wypowiedzenie i rozwiązanie umowy o pracę w okresie urlopu rodzicielskiego (art. 177 § 1 w zw. z art. 1821g Kodeksu pracy).

Ochrona macierzyństwa silniejsza niż przedemerytalna, choć i tak małe szanse na wygraną w sądzie pracy

Niestety wręczenie wypowiedzenia któremukolwiek z wymienionych w pytaniu pracowników naraża szkołę na proces przed sądem pracy, niezależnie od tego, który z pracowników zostanie wybrany. W praktyce jednak w polskim prawie pracy za silniejszą uznaje się ochronę związaną z macierzyństwem, zatem jeżeli nie ma innej możliwości, wówczas należy wręczyć wypowiedzenie pracownikowi znajdującemu się w stanie ochrony przedemerytalnej. W procesie przed sądem pracy szkoła może jednak posłużyć się zarzutem nadużycia prawa podmiotowego przez pracownika. Niewykluczone, że sąd uzna, iż powoływanie się na ochronę przedemerytalną przez pracownika za sprzeczne ze społeczno-gospodarczym znaczeniem prawa (art. 8 Kodeksu pracy). Trzeba jednak mieć na względzie, że szanse na taki obrót sprawy są iluzoryczne.

Możliwa zmiana warunków pracy w przypadku ochrony przedemerytalnej

Autor sugeruje zastosowanie alternatywnego rozwiązania, a mianowicie dokonanie zmiany stanowiska pracy albo wymiaru czasu pracy sekretarza korzystającego z ochrony przedemerytalnej poprzez wręczenie mu wypowiedzenia zmieniającego (art. 42 Kodeksu pracy). Takie rozwiązanie jest dopuszczalne także w okresie ochrony przedemerytalnej, jeżeli:

szkoła zatrudnia co najmniej 20 pracowników, i
przyczyny wypowiedzenia nie dotyczą pracownika
(art. 10 ust. 1 z w zw. z art. 5 ust. 5 pkt 1 ustawy z 13 marca 2003 r.)