Opublikowano nowe rozporządzenie Ministra Zdrowia określające na nowo grupy środków spożywczych dopuszczonych do sprzedaży dzieciom i młodzieży w jednostkach systemu oświaty. Rozporządzenie określa też wymagania, jakie powinny spełniać środki spożywcze stosowane w ramach żywienia zbiorowego w placówkach oświatowych. Nowe przepisy wejdą w życie 1 września 2016 r., niemniej jednak do 31 grudnia 2016 r. należy stosować stare rozporządzenie.

Drożdżówki – tak, ale nie z ciasta głęboko mrożonego

Rozporządzenie wprowadza ostatecznie 20 grup środków spożywczych przeznaczonych do sprzedaży dzieciom i młodzieży w jednostkach systemu oświaty. Co istotne w wśród dopuszczonych produktów znalazły się drożdżówki a także inne pieczywo, z wyłączeniem jednak pieczywa produkowanego z ciasta głęboko mrożonego. Ze słodyczy dostępna będzie także czekolada o zawartości minimum 70% miazgi kakaowej oraz bezcukrowe gumy do żucia.

Cześć z dopuszczonych produktów będzie musiała spełniać dodatkowe wymagania, a mianowicie zawierać nie więcej niż:

15 g cukru w 100 g/ml produktu gotowego do spożycia,
15 g tłuszczu w 100 g/ml produktu gotowego do spożycia,
0,4 g sodu/1 g soli w 100 g/ml produktu gotowego do spożycia, a w przypadku pieczywa półcukierniczego i cukierniczego – nie więcej niż 0, 45 g sodu/1,2 g soli w 100 g/ml produktu.

Wykaz 20 grup produktów dopuszczonych do sprzedaży

Lp	Lista grup środków spożywczych
1	pieczywo, z wyłączeniem pieczywa produkowanego z ciasta głęboko mrożonego
2	pieczywo półcukiernicze i cukiernicze, z wyłączeniem pieczywa produkowanego z ciasta głęboko mrożonego
3	kanapki
4	sałatki i surówki
5	mleko
6	napoje zastępujące mleko, takie jak napój: sojowy, ryżowy, owsiany, kukurydziany, gryczany, orzechowy, jaglany, kokosowy lub migdałowy
7	produkty mleczne, takie jak: jogurt, kefir, maślanka, mleko zsiadłe, mleko acidofilne, mleko smakowe, serwatka, ser twarogowy, serek homogenizowany lub produkty zastępujące produkty mleczne na bazie soi, ryżu, owsa, orzechów lub migdałów
8	zbożowe produkty śniadaniowe oraz inne produkty zbożowe
9	warzywa
10	owoce
11	suszone warzywa i owoce, orzechy oraz nasiona bez dodatku cukrów, substancji słodzących zdefiniowanych w przepisach unijnych oraz bez dodatku soli
12	soki owocowe, warzywne, owocowo-warzywne
13	przeciery, musy owocowe, warzywne oraz owocowo-warzywne bez dodatku cukrów i soli
14	koktajle owocowe, warzywne oraz owocowo-warzywne na bazie mleka, napojów zastępujących mleko, o których mowa w pkt 6, produktów mlecznych lub produktów zastępujących produkty mleczne, o których mowa w pkt 7, bez dodatku cukrów i substancji słodzących, o których mowa w przepisach unijnych
15	naturalna woda mineralna nisko- lub średniozmineralizowana, woda źródlana i woda stołowa
16	napoje przygotowywane na miejscu, które nie mogą zawierać więcej niż 10 g cukrów w 250 ml produktu gotowego do spożycia
17	napoje bez dodatku cukrów i substancji słodzących zdefiniowanych w przepisach unijnych
18	bezcukrowe gumy do żucia
19	czekolada gorzka o zawartości minimum 70% miazgi kakaowej
20	inne

9 zasad regulujących zbiorowe żywienie dzieci i młodzieży w jednostkach oświaty

Środki spożywcze przeznaczone do zbiorowego żywienia dzieci i młodzieży w jednostkach oświaty będą dobierane według następujących reguł:

Środki spożywcze muszą spełniać odpowiednie wymagania dla danej grupy wiekowej, wynikające z aktualnych norm żywienia dla populacji polskiej.
Na całodzienne żywienie mają składać się środki spożywcze pochodzące z różnych grup środków spożywczych.
Posiłki (śniadanie, obiad, kolacja) mają zawierać produkty z następujących grup środków spożywczych: produkty zbożowe lub ziemniaki, warzywa lub owoce, mleko lub produkty mleczne, mięso, ryby, jaja, orzechy, nasiona roślin strączkowych i inne nasiona oraz tłuszcze.
Zupy, sosy oraz potrawy mają być sporządzane z naturalnych składników, bez użycia koncentratów spożywczych, z wyłączeniem koncentratów z naturalnych składników.
Od poniedziałku do piątku należy podawać nie więcej niż dwie porcje potrawy smażonej, przy czym do smażenia jest używany olej roślinny rafinowany o zawartości kwasów jednonienasyconych powyżej 50% i zawartości kwasów wielonienasyconych poniżej 40%.
Napoje przygotowywane na miejscu mogą zawierać nie więcej niż 10 g cukrów w 250 ml produktu gotowego do spożycia.
Każdego dnia należy podawać:

co najmniej dwie porcje mleka lub produktów mlecznych,
co najmniej jedną porcję z grupy mięso, jaja, orzechy, nasiona roślin strączkowych;
warzywa lub owoce w każdym posiłku,
co najmniej jedną porcję produktów zbożowych w śniadaniu, obiedzie oraz kolacji,

W żywieniu całodziennym należy podawać przynajmniej pięć porcji warzyw lub owoców.
Co najmniej raz w tygodniu należy podawać porcję ryby.

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 26 lipca 2016 r. w sprawie grup środków spożywczych przeznaczonych do sprzedaży dzieciom i młodzieży w jednostkach systemu oświaty oraz wymagań, jakie muszą spełniać środki spożywcze stosowane w ramach żywienia zbiorowego dzieci i młodzieży w tych jednostkach (Dz. U. z 2016 r. poz. 1154).

Opracowanie: Michał Kowalski