1 lutego 2023 r. zmieniają się zasady korzystania z urlopu na warunkach macierzyńskiego. Urlop taki przysługuje w związku z przysposobieniem dziecka. Zmodyfikowane zostały również inne urlopy dla pracowników adoptujących dzieci.

Wymiar urlopu na warunkach macierzyńskiego

Nowe przepisy dotyczą pracownika, który przyjął dziecko na wychowanie i wystąpił do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka. Taki pracownik nadal ma prawo do urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego w wymiarze:

20 tygodni - w przypadku przyjęcia jednego dziecka,
31 tygodni - w przypadku jednoczesnego przyjęcia dwojga dzieci,
33 tygodni - w przypadku jednoczesnego przyjęcia trojga dzieci,
35 tygodni - w przypadku jednoczesnego przyjęcia czworga dzieci,
37 tygodni - w przypadku jednoczesnego przyjęcia pięciorga i więcej dzieci.

Wymiar tego urlopu nie uległ zmianie.

Z urlopu na warunkach macierzyńskiego można korzystać dłużej

Zmienił się jednak moment, do którego można skorzystać z urlopu na warunkach macierzyńskiego.

Z urlopu na warunkach macierzyńskiego można korzystać do ukończenia przez dziecko 14 roku życia (art. 183 § 1¹ Kodeksu pracy). Nie dotyczy to przyjęcia dziecka na wychowanie w ramach rodziny zastępczej – w takim przypadku urlop przysługuje do momentu ukończenia przez dziecko 7 lat (w przypadku dziecka, któremu odroczono obowiązek szkolny – 10 lat.

Zmiany w urlopie rodzicielskim dla przysposabiających

Po wykorzystaniu urlopu na warunkach macierzyńskiego (lub po okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego) pracownik, który przyjął dziecko na wychowanie i wystąpił do sądu opiekuńczego o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka, może skorzystać z urlopu rodzicielskiego. Wymiar urlopu rodzicielskiego wynosi tak jak do tej pory:

32 tygodni - w przypadku przyjęcia jednego dziecka,
34 tygodni - w przypadku przyjęcia większej liczby dzieci.

Wymiar tego urlopu pozostaje bez zmian, ale możliwe jest skorzystanie z niego przez okres dłuższy niż do tej pory, bowiem do ukończenia przez dziecko wieku 14 lat.

Urlop ojcowski w związku z adopcją dziecka

Warto wspomnieć o przedłużeniu możliwości złożenia wniosku o urlop ojcowski w związku z przysposobieniem dziecka. Urlop ten należy się także pracownikowi – ojcu:

do 24 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie dziecka,
nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko wieku 14 lat.

Dotychczas okres urlopu ojcowskiego był krótszy – co do zasady mógł trwać do ukończenia przez dziecko 7 lat.

Rozwiązania przejściowe

W związku z przedstawionymi zmianami konieczne okazało się przyjęcie przepisów przejściowych. Otóż jeśli pracownik:

przyjął dziecko na wychowanie i wystąpił do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie jego przysposobienia przed 1 lutego 2023 r.,
nie wykorzystał dotychczasowego urlopu na warunkach macierzyńskiego

to może on korzystać z tego urlopu według nowych regulacji.

W takim przypadku urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego należy udzielić na pisemny wniosek pracownika składany do 22 lutego 2023 r. Udziela się go w terminie określonym we wniosku pracownika, ale nie później niż do 8 marca 2023 r.

Analogiczne rozwiązanie dotyczy urlopu rodzicielskiego.