Tym razem nie kwestie sanitarno-epidemiologiczne. W nowo opublikowanych wytycznych ministerstwo edukacji i nauki wskazuje, jakie działania podejmować w celu komfortowego powrotu uczniów i nauczycieli do nauki w trybie stacjonarnym.

Cel wytycznych

Wytyczne mają na celu pomoc nauczycielom i dyrektorom szkół w organizacji zajęć stacjonarnych po długotrwałym okresie kształcenie na odległość. Poza tym, jak wskazuje resort edukacji, powinny one wspierać kadrę pedagogiczną w jak najlepszym rozpoznaniu potrzeb dzieci i młodzieży, a tym samym ułatwiać im adaptację w przestrzeni szkolnej i w grupie rówieśniczej.

5 grup wytycznych

Wytyczne prezentujemy w tabeli.

Dla kadry pedagogicznej	Zorganizowanie spotkania kadry pedagogicznej (niezwłocznie) w celu ustalenia wspólnych działań skierowanych do uczniów i rodziców w celu rozpoznania problemów w sferze emocjonalnej, społecznej, fizycznej dla konkretnych oddziałów.
	Zintensyfikowanie działań podejmowanych przez wychowawców i pozostałych nauczycieli w celu rozpoznania potrzeb uczniów w zakresie budowania właściwych relacji społecznych w klasie.
	Zintegrowanie działań profilaktycznych wynikających z programu profilaktyczno-wychowawczego z działaniami przeciwdziałającymi COVID-19 i promującymi zdrowie.
	Ustalenie sposobów diagnozowania osiągnięć uczniów ukierunkowanych głównie na zaprojektowanie działań wspomagających, bez nadmiernego stosowania klasycznych sposobów sprawdzania wiedzy i umiejętności.
	Zwrócenie uwagi na eliminowanie lęku, poczucia zagrożenia spowodowanego nadmiernym obciążeniem związanym np. z przygotowywaniem się do sprawdzianów czy obawą przed porażką w grupie rówieśniczej.
	Zaprojektowanie cyklu działań integrujących z uwzględnieniem propozycji zgłaszanych przez uczniów i rodziców, z możliwością włączenia w te działania psychologa, pedagoga , terapeuty.
	Określenie zadań pedagogów, psychologów i innych specjalistów zatrudnionych w szkole dotyczących wsparcia nauczycieli, wychowawców w zakresie diagnozowania sytuacji wychowawczej w każdej klasie.
	Ustalenie zakresu modyfikacji programów wychowawczo-profilaktycznych.
	Przestrzeganie zasady „nierozliczania” uczniów z zeszytów, zeszytów ćwiczeń, w których wykonywały zadania podczas pracy zdalnej.
	Określenie potrzeb nauczycieli w zakresie doskonalenia zawodowego w związku z nowymi wyzwaniami (w zakresie dydaktyki i wychowania).
	Stworzenie warunków do jeszcze większej aktywności samorządu uczniowskiego.
	Wzmocnienie roli wolontariatu szkolnego – organizacja samopomocy koleżeńskiej.
	Podjęcie stałej współpracy z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi.
	Zgłoszenie Ośrodkom Doskonalenia Nauczycieli zapotrzebowania na szkolenia kadry pedagogicznej z uwzględnieniem zdiagnozowanych potrzeb.
Działania skierowane do uczniów	Rozpoznanie indywidualnych potrzeb uczniów w zakresie wsparcia psychologiczno-pedagogicznego oraz podjęcie adekwatnych do zdiagnozowanych potrzeb działań.
	Rozpoznanie indywidualnych potrzeb edukacyjnych oraz trudności uczniów w przyswajaniu wiedzy i umiejętności w zakresie danego przedmiotu powstałych w czasie nauki zdalnej.
	Dostosowanie tematyki zajęć z wychowawcą do zdiagnozowanych potrzeb uczniów.
	Modyfikacja realizowanego programu nauczania, metod i form pracy do zdiagnozowanych potrzeb i możliwości uczniów.
	Realizacja podstawy programowej: ograniczenie wprowadzania nowych treści z podstawy programowej w przypadku zajęć edukacyjnych, które będą kontynuowane w roku szkolnym 2021/2022, umożliwienie uczniom dokonania weryfikacji ich wiedzy przez organizację: poprawkowych sprawdzianów wiedzy jedynie z przedmiotów kończących się w danej klasie, sprawdzianów diagnostycznych, które nie są na ocenę, sprawdzianów na prośbę ucznia/uczniów zgodnie z zapisami w statucie, zrezygnowanie z przeprowadzania niezapowiedzianych kartkówek, zamieszczanie w terminarzu w dzienniku Librus terminów kartkówek, ograniczenie liczby przeprowadzanych kartkówek – maksymalnie trzy kartkówki w tygodniu z trzech różnych przedmiotów, maksymalnie z trzech ostatnich tematów, zrezygnowanie z zadawania tzw. prac domowych w klasach VIII do czasu egzaminów
	Rozwijanie relacji interpersonalnych na poziomie nauczyciel-uczeń, uczeń-uczeń poprzez m.in.: częste kontakty i rozmowy nauczycieli/pedagogów z uczniami, uczniów z uczniami, np. podczas lekcji rekomendujemy przeznaczyć 15 minut na integrację oddziału klasowego, objęcie wsparciem osób nieśmiałych i wycofanych, docenianie każdej aktywności, angażowanie do dodatkowych zadań, podejmowanie działań integrujących zespół klasowy, np. obchody urodzin, aktywne przerwy śródlekcyjne, organizowanie częstych wyjść klasowych.
	Uruchomienie stałych dyżurów/konsultacji specjalistów dla uczniów.
Współpraca z rodzicami/opiekunami prawnymi	Pozyskanie od rodziców informacji dotyczącej potrzeb, niepokojów, obaw uczniów w związku z powrotem do szkoły.
	Podjęcie stałej współpracy z rodzicami w zakresie pomocy psychologiczno-pedagogicznej udzielanej uczniom zgodnie ze zdiagnozowanymi potrzebami.
	Uruchomienie stałych dyżurów/konsultacji specjalistów.
	Zorganizowanie warsztatów zwiększających świadomość rodziców/opiekunów w zakresie problemów zdrowia psychicznego dzieci/uczniów powstałych w skutek izolacji społecznej.
	Zorganizowanie szkoleń dla rodziców dotyczących spraw wychowawczych, stanów emocjonalnych, pokonywania lęku m.in. przed brakiem akceptacji w grupie, stresu, budowania na nowo relacji interpersonalnych.
Wymagania w zakresie działalności poradni psychologiczno-pedagogicznych	Zintensyfikowanie współpracy poradni ze szkołami i placówkami w zakresie diagnozowania uczniów i podejmowania działań wspierających uczniów w realizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej z nauczycielami i specjalistami ze szkół, placówek, z rodzicami i opiekunami prawnymi.
	Opracowanie harmonogramu i tematyki zajęć reintegracyjnych na podstawie diagnozy potrzeb szkół i placówek dotyczącej kondycji psychicznej uczniów i ich rodziców (diagnoza prowadzona we współpracy z wychowawcami, pedagogami, psychologami szkół i placówek).
	Realizacja programu zajęć reintegracyjnych w szkołach i placówkach.
	Przeprowadzenie warsztatów dla rodziców ukierunkowanych na wspieranie uczniów przeżywających trudności po doświadczeniach związanych z sytuacją pandemiczną.
	Wzmożenie współpracy z kadrą szkół i placówek w zakresie podniesienia jakości wsparcia psychologiczno-pedagogicznego po powrocie do szkół, przede wszystkim w zakresie problemów zdrowia psychicznego dzieci/uczniów.
Ustalenia dla kuratorów oświaty	Rozpoznanie skutków nauczania zdalnego.
	Stworzenie sieci wsparcia w zakresie udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla: uczniów i rodziców, nauczycieli, specjalistów i dyrektorów szkół/placówek.
	Zorganizowanie spotkań, narad umożliwiających wymianę doświadczeń na temat opracowania i realizacji działań wspierających przez inne szkoły i placówki.
	Stworzenie bazy wiedzy na temat dobrych praktyk w zakresie organizacji działań wspierających skierowanych do uczniów, rodziców, nauczycieli.
	Nadzór nad realizacją programu zajęć reintegracyjnych w szkołach i placówkach.
	Systematyczna analiza skuteczności podjętych działań w zakresie wsparcia wychowawczego i psychoprofilaktycznego nadzorowanych szkół i placówek.
	Zobowiązanie dyrektorów szkół do wzmocnienia nadzoru pedagogicznego w celu zapewnienia przestrzegania przez nauczycieli przepisów prawa w zakresie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów.
	Zobowiązanie dyrektorów szkół do podjęcia i rozwijania współpracy z lokalnymi placówkami/instytucjami, np. GOPS-y, MOPS-y, PCPR-y, organizacje pozarządowe, osoby świadczące pomoc dzieciom, młodzieży.
	Zachęcenie dyrektorów szkół do udostępniania, w miarę możliwości, dla uczniów i ich rodziców infrastruktury szkolnej, np. boisk szkolnych, sal gimnastycznych itd.
	Monitorowanie opracowania programu wychowawczo-profilaktycznego w szkołach i placówkach z uwzględnieniem wyników aktualnej diagnozy potrzeb.
	Wzmocnienie nadzoru pedagogicznego w zakresie działalności Ośrodków Doskonalenia Nauczycieli skierowanej do kadr systemu oświaty, z uwzględnieniem skutków pandemii.