zatrudnianie nauczycieli
Przekształcenie umowy na czas określony w mianowanie – czy to możliwe
Przekształcenie umowy o pracę nauczyciela w mianowanie następuje z mocy prawa wyłącznie w przypadku umowy o pracę na czas nieokreślony. Sprawdź, co zrobić, jeśli w czasie trwania umowy o pracę na czas określony, zostaną spełnione warunki do zatrudnienia nauczyciela na podstawie mianowania.
Z artykułu dowiesz się m.in. czy można:
- zmienić umowę na czas określony w umowę bezterminową za porozumieniem stron,
- zmienić umowę na czas nieokreślony w umowę na czas określony za wypowiedzeniem zmieniającym,
- przedłużyć zatrudnienie na czas określony nauczyciela,
- przekształcić umowę na czas określony nauczyciela w mianowanie.
Dokumenty niezbędne do zatrudnienia nauczyciela i pracownika z art. 15 Prawa oświatowego
Podjęcie pracy z uczniami w szkole wymaga spełnienia szeregu szczególnych warunków takich jak m.in. niekaralność karna czy posiadanie pełnej zdolności do czynności prawnych. Podpowiadamy, jakie dokumenty są niezbędne do zatrudnienia nauczyciela oraz osoby do prowadzenia zajęć, która nie jest nauczycielem tj. pracownika z art. 15 Prawa oświatowego. Sprawdź, kto jakich dokumentów można wymagać od kandydata do pracy w szkole, a jakie dane dyrektor szkoły musi pozyskać sam przed nawiązaniem stosunku pracy.
Od wszystkich osób ubiegających się o zatrudnienie możemy żądać podania danych osobowych obejmujących:
-
imię (imiona) i nazwisko;
-
datę urodzenia;
-
dane kontaktowe wskazane przez taką osobę.
Tylko gdy jest to niezbędne do wykonywania pracy określonego rodzaju lub na określonym stanowisku, żądamy dodatkowo danych osobowych obejmujących:
-
wykształcenie;
-
kwalifikacje zawodowe;
-
przebieg dotychczasowego zatrudnienia
(art. 22(1) § 1 i § 2 Kodeksu pracy).
Odpracownika można dodatkowo żądać danych osobowych obejmujących(art. 22(1) § 3 Kodeksu pracy):
-
adres zamieszkania;
-
numer PESEL, a w przypadku jego braku - rodzaj i numer dokumentu potwierdzającego tożsamość;
-
inne dane osobowe pracownika, a także dane osobowe dzieci pracownika i innych członków jego najbliższej rodziny, jeżeli podanie takich danych jest konieczne ze względu na korzystanie przez pracownika ze szczególnych uprawnień przewidzianych w prawie pracy;
-
wykształcenie i przebieg dotychczasowego zatrudnienia, jeżeli nie istniała podstawa do ich żądania od osoby ubiegającej się o zatrudnienie;
-
numer rachunku płatniczego, jeżeli pracownik nie złożył wniosku o wypłatę wynagrodzenia do rąk własnych.
Udostępnienie danych osobowych następuje w formie oświadczenia osoby, której dane dotyczą. Można jednak żądać udokumentowania tych danych w zakresie niezbędnym do ich potwierdzenia (art. 22(1) §5 Kodeksu pracy). Żądanie innych danych osobowych jest jednak możliwe, gdy jest to niezbędne do zrealizowania lub spełnienia obowiązku wynikającego z przepisu prawa (art. 22(1) §4 Kodeksu pracy). Z taką sytuacją mamy do czynienia zarówno w przypadku pracowników samorządowych, jak i nauczycieli oraz pracownika z art. 15 Prawa oświatowego.
Warunki zatrudnienia na stanowisku nauczyciela
Zarówno w placówce samorządowej, jak i prowadzonej przez inny podmiot jednostka samorządu terytorialnego, nauczyciel może zostać zatrudniony, jeżeli:
-
ma pełną zdolność do czynności prawnych i korzysta z praw publicznych;
-
nie toczy się przeciwko niemu postępowanie karne w sprawie o umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub postępowanie dyscyplinarne;
-
nie był skazany prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;
-
nie był prawomocnie ukarany karą dyscyplinarną, o której mowa w art. 76 ust. 1 pkt 3 (zwolnienie z pracy z zakazem przyjmowania ukaranego do pracy w zawodzie nauczyciela w okresie 3 lat od ukarania), w okresie 3 lat przed nawiązaniem stosunku pracy, albo karą dyscyplinarną, o której mowa w art. 76 ust. 1 pkt 4 (wydalenia z zawodu nauczyciela);
-
posiada kwalifikacje wymagane do zajmowania danego stanowiska (za wyjątkiem zatrudnienia nauczyciela bez kwalifikacji w szkole samorządowej)
(art. 10 ust. 5 pkt 2 – 5, ust. 8, art. 91b ust. 2b Karty Nauczyciela)
Dodatkowo, na podstawie art. 21 ustawy z 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym (tzw. ustawa Kamilka):
-
dane nauczyciela nie mogą figurować w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym,
-
nauczyciel nie może być prawomocnie skazany za przestępstwa określone w rozdziale XIX i XXV Kodeksu karnego, w art. 189a i art. 207 Kodeksu karnego oraz w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, lub za odpowiadające tym przestępstwom czyny zabronione określone w przepisach prawa obcego.
Tabela 1: Dokumenty niezbędne do zatrudnienia nauczyciela
Z artykułu dowiesz się m.in.:
-
jakich danych osobowych można żądać od osoby ubiegającej się o pracę w szkole,
-
jakie oświadczenia należy odebrać od nowo zatrudnianego nauczyciela,
-
kogo zweryfikować w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym,
-
którzy kandydaci do pracy w szkole muszą przedłożyć informację z Krajowego Rejestru Karnego,
-
jakie dokumenty musi złożyć pracownik z art. 15 Prawa oświatowego.
Kiedy ponowne zatrudnienie nauczyciela emeryta wymaga zgody kuratora oświaty
Co do zasady dyrektor szkoły, jako kierownik zakładu pracy, samodzielnie decyduje o tym, kogo zatrudnić. Karta Nauczyciela i ustawa Prawo oświatowe przewidują 2 sytuacje, w których zatrudnienie osoby do prowadzenia zajęć wymaga zgody kuratora oświaty lub organu prowadzącego, a dotyczące osób nieposiadających odpowiednich kwalifikacji lub niebędących nauczycielami. Od 1 września 2024 r. jeszcze jedna sytuacja będzie obligowała do wystąpienie o zgodę kuratora oświaty na zatrudnienie nauczyciela. Sprawdź jaka.
Dyrektor szkoły zatrudnia nauczycieli i pracowników niepedagogicznych
Dyrektor jest kierownikiem zakładu pracy dla zatrudnionych w szkole lub placówce nauczycieli i pracowników niebędących nauczycielami. Dyrektor w szczególności decyduje m.in. w sprawie zatrudniania i zwalniania nauczycieli oraz innych pracowników szkoły lub placówki (art. 68 ust. 5 pkt 1 ustawy Prawo oświatowe). Nawiązanie stosunku pracy oraz ustalenie warunków pracy i płacy, bez względu na podstawę prawną tego stosunku, wymaga zgodnego oświadczenia woli pracodawcy i pracownika (art. 11 Kodeksu pracy). Dyrektor szkoły nawiązuje z nauczycielem stosunek pracy odpowiednio na podstawie umowy o pracę lub mianowania na stanowisku zgodnym z posiadanymi przez nauczyciela kwalifikacjami oraz zgodnie z posiadanym przez nauczyciela stopniem awansu zawodowego (art. 11 Karty Nauczyciela). Co do zasady zatrudnienie nauczyciela nie wymaga uzyskiwania zgody organów zewnętrznych.
Kiedy wystąpić o zgodę kuratorium na zatrudnienie nauczyciela
Do 31 sierpnia 2024 r. zgody organu sprawującego nadzór pedagogiczny wymaga zatrudnienie:
- osoby posiadającej kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela, lecz nieposiadającej kwalifikacji wymaganych do zajmowania stanowiska, na którym ma być zatrudniona (art. 10 ust. 9 Karty Nauczyciela);
- osoby niebędącej nauczycielem, która posiada przygotowanie uznane przez dyrektora szkoły za odpowiednie do prowadzenia danych zajęć (gdy dotyczy zajęć z zakresu kształcenia zawodowego wymagana zgoda organu prowadzącego, a nie kuratorium) (art. 15 ustawy Prawo oświatowe).
Przeczytaj także artykuł: Zgoda kuratorium na zatrudnienie nauczyciela - kiedy wymagana
Zasady zatrudniania nauczycieli – emerytów w szkole
Nauczyciel, który zdecyduje się przejść na emeryturę powszechną (tj. po osiągnięciu wymaganego wieku, który obecnie wynosi 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn) może być ponownie zatrudniony w szkole bez żadnych ograniczeń. Umowę z takim nauczycielem zawiera się zgodnie z art. 10 Karty Nauczyciela. Oznacza to, że jeżeli nauczyciel emeryt posiada stopień nauczyciela mianowanego lub dyplomowanego, należy zatrudnić go:
- na podstawie mianowania w pełnym wymiarze zajęć (art. 10 ust. 5 Karty Nauczyciela)
albo - na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony w niepełnym wymiarze zajęć (art. .10 ust. 6 Karty Nauczyciela)
albo - na czas określony uzasadniony potrzebą wynikającą z organizacji nauczania lub koniecznością zastępstwa nieobecnego nauczyciela (art. 10 ust. 7 Karty Nauczyciela).
Czy nauczyciel na świadczeniu kompensacyjnym może pracować w szkole
Przypomnijmy, że – poza emeryturą – nauczyciel ma prawo skorzystać z nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego. Co do zasady nauczyciel, który zdecydował się skorzystać ze świadczenia kompensacyjnego nie może powrócić do pracy w szkole, nie rezygnując przy tym z tego świadczenia (wypłata świadczenie ulegnie bowiem zawieszeniu – art. 9 ust. 2 ustawy o nauczycielskim świadczeniu kompensacyjnym). Do dnia 31 sierpnia 2025 przepisu tego nie stosuje się w razie podjęcia przez nauczyciela pracy w szkole na stanowisku m.in.:
- pomocy nauczyciela
- nauczyciela języka polskiego lub nauczyciela prowadzącego dodatkową naukę języka polskiego
dla osoby niebędącej obywatelem polskim, podlegającą obowiązkowi szkolnemu lub obowiązkowi nauki, która nie zna języka polskiego albo zna go na poziomie niewystarczającym do korzystania z nauki (art. 58 ustawy z 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa w zw. z art. 165 ust. 7 i ust. 8 ustawy Prawo oświatowe).
Z artykułu dowiesz się m.in.:
- kiedy zatrudnienie nauczyciela wymaga zgody kuratora oświaty,
- jakie są zasady zatrudniania nauczycieli – emerytów w szkole,
- czy nauczyciel na świadczeniu kompensacyjnym może pracować w szkole,
- jakie są warunki skorzystania z emerytury stażowej nauczycieli,
- jak zatrudniać nauczycieli – emerytów od 1 września 2024 r.
