nauczyciel emeryt

Czy ponowne zatrudnienie nauczyciela emeryta wymaga zgody

Kiedy ponowne zatrudnienie nauczyciela emeryta wymaga zgody kuratora oświaty

Co do zasady dyrektor szkoły, jako kierownik zakładu pracy, samodzielnie decyduje o tym, kogo zatrudnić. Karta Nauczyciela i ustawa Prawo oświatowe przewidują 2 sytuacje, w których zatrudnienie osoby do prowadzenia zajęć wymaga zgody kuratora oświaty lub organu prowadzącego, a dotyczące osób nieposiadających odpowiednich kwalifikacji lub niebędących nauczycielami. Od 1 września 2024 r. jeszcze jedna sytuacja będzie obligowała do wystąpienie o zgodę kuratora oświaty na zatrudnienie nauczyciela. Sprawdź jaka.

Dyrektor szkoły zatrudnia nauczycieli i pracowników niepedagogicznych

Dyrektor jest kierownikiem zakładu pracy dla zatrudnionych w szkole lub placówce nauczycieli i pracowników niebędących nauczycielami. Dyrektor w szczególności decyduje m.in. w sprawie zatrudniania i zwalniania nauczycieli oraz innych pracowników szkoły lub placówki (art. 68 ust. 5 pkt 1 ustawy Prawo oświatowe). Nawiązanie stosunku pracy oraz ustalenie warunków pracy i płacy, bez względu na podstawę prawną tego stosunku, wymaga zgodnego oświadczenia woli pracodawcy i pracownika (art. 11 Kodeksu pracy). Dyrektor szkoły nawiązuje z nauczycielem stosunek pracy odpowiednio na podstawie umowy o pracę lub mianowania na stanowisku zgodnym z posiadanymi przez nauczyciela kwalifikacjami oraz zgodnie z posiadanym przez nauczyciela stopniem awansu zawodowego (art. 11 Karty Nauczyciela). Co do zasady zatrudnienie nauczyciela nie wymaga uzyskiwania zgody organów zewnętrznych.

Kiedy wystąpić o zgodę kuratorium na zatrudnienie nauczyciela

Do 31 sierpnia 2024 r. zgody organu sprawującego nadzór pedagogiczny wymaga zatrudnienie:

  • osoby posiadającej kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela, lecz nieposiadającej kwalifikacji wymaganych do zajmowania stanowiska, na którym ma być zatrudniona (art. 10 ust. 9 Karty Nauczyciela);
  • osoby niebędącej nauczycielem, która posiada przygotowanie uznane przez dyrektora szkoły za odpowiednie do prowadzenia danych zajęć (gdy dotyczy zajęć z zakresu kształcenia zawodowego wymagana zgoda organu prowadzącego, a nie kuratorium) (art. 15 ustawy Prawo oświatowe).

Przeczytaj także artykuł: Zgoda kuratorium na zatrudnienie nauczyciela - kiedy wymagana

 Zasady zatrudniania nauczycieli – emerytów w szkole

Nauczyciel, który zdecyduje się przejść na emeryturę powszechną (tj. po osiągnięciu wymaganego wieku, który obecnie wynosi 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn) może być ponownie zatrudniony w szkole bez żadnych ograniczeń. Umowę z takim nauczycielem zawiera się zgodnie z art. 10 Karty Nauczyciela. Oznacza to, że jeżeli nauczyciel emeryt posiada stopień nauczyciela mianowanego lub dyplomowanego, należy zatrudnić go:

  • na podstawie mianowania w pełnym wymiarze zajęć (art. 10 ust. 5 Karty Nauczyciela)
    albo
  • na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony w niepełnym wymiarze zajęć (art. .10 ust. 6 Karty Nauczyciela)
    albo
  • na czas określony uzasadniony potrzebą wynikającą z organizacji nauczania lub koniecznością zastępstwa nieobecnego nauczyciela (art. 10 ust. 7 Karty Nauczyciela).

Czy nauczyciel na świadczeniu kompensacyjnym może pracować w szkole

Przypomnijmy, że – poza emeryturą – nauczyciel ma prawo skorzystać z nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego. Co do zasady nauczyciel, który zdecydował się skorzystać ze świadczenia kompensacyjnego nie może powrócić do pracy w szkole, nie rezygnując przy tym z tego świadczenia (wypłata świadczenie ulegnie bowiem zawieszeniu – art. 9 ust. 2 ustawy o nauczycielskim świadczeniu kompensacyjnym). Do dnia 31 sierpnia 2025 przepisu tego nie stosuje się w razie podjęcia przez nauczyciela pracy w szkole na stanowisku m.in.:

  • pomocy nauczyciela
  • nauczyciela języka polskiego lub nauczyciela prowadzącego dodatkową naukę języka polskiego
    dla osoby niebędącej obywatelem polskim, podlegającą obowiązkowi szkolnemu lub obowiązkowi nauki, która nie zna języka polskiego albo zna go na poziomie niewystarczającym do korzystania z nauki (art. 58 ustawy z 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa w zw. z art. 165 ust. 7 i ust. 8 ustawy Prawo oświatowe).

Z artykułu dowiesz się m.in.:

  • kiedy zatrudnienie nauczyciela wymaga zgody kuratora oświaty,
  • jakie są zasady zatrudniania nauczycieli – emerytów w szkole,
  • czy nauczyciel na świadczeniu kompensacyjnym może pracować w szkole,
  • jakie są warunki skorzystania z emerytury stażowej nauczycieli,
  • jak zatrudniać nauczycieli – emerytów od 1 września 2024 r.
Ponowne zatrudnienie emeryta w szkole

Ponowne zatrudnienie emeryta w szkole

Niejednokrotnie nauczyciele i pracownicy niepedagogiczni będący emerytami są ponownie zatrudniani w tej samej szkole. Czy takie rozwiązanie jest legalne? Na jakich zasadach można ponownie zatrudnić emeryta w szkole? Co z odprawą emerytalną i nagrodą jubileuszową? Czy emerytowi należy wydać świadectwo pracy? Sprawdź, jak ponownie zatrudnić emeryta w szkole.

Dlaczego w ogóle mówimy o ponownym zatrudnieniu emeryta w szkole? Wprawdzie rozwiązanie stosunku pracy nie jest warunkiem przyznania emerytury pracownikowi szkoły. Niemniej jednak brak takiego rozwiązania powoduje, że emerytura jest wprawdzie przyznana ale podlega automatycznemu zawieszeniu i to bez względu na wysokość uzyskiwanego przychodu (art. 103a ustawy o emeryturach i rentach ZUS).

Rozwiązanie stosunku pracy i ponowne zatrudnienie emeryta w szkole

Z tego względu wypraktykowano rozwiązanie stosunku pracy z pracownikiem szkoły odchodzącym na emeryturę i ponowne zatrudnienie. W efekcie przyznawana emerytura nie jest zawieszana bez względu na uzyskiwany przychód. Może jednak zostać zawieszona, jeżeli przychód przekroczy:

  • 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa GUS – proporcjonalnie do przekroczenia
  • 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa GUS -  w całości.

Czy takie rozwiązanie jest zgodne z prawem? Otóż tak. Potwierdził to wprost Sąd Najwyższy w postanowieniu z 11 stycznia 2022 r. II USK 584/21, wskazując wprost, że: Po rozwiązaniu stosunku pracy może dojść do zawarcia nowej umowy i kontynuowania zatrudnienia.

Konieczna przerwa w pracy

Sprawa nie jest jednak tak prosta, jak wydaje się na pierwszy rzut oka. Aby bowiem uniknąć zawieszenia emerytury bez względu na uzyskiwany przychód, nauczyciel musi mieć minimum 1 dzień roboczy przerwy w zatrudnieniu. W przeciwnym razie ZUS może uznać, że rozwiązanie stosunku pracy było pozorne. Stanowisko takie przedstawił m.in. Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z 25 września 2019 r. III AUa 460/19:

W świetle wykładni art. 103a u.e.r.f.u.s. podstawą otrzymania emerytury jest rozwiązanie stosunku pracy. W związku z tym osoby, które składają do ZUS wniosek o przyznanie emerytury, muszą przedłożyć świadectwo pracy. Pomiędzy wydaniem świadectwa pracy a nową umową o pracę powinna wystąpić przynajmniej jednodniowa przerwa. Regulacja art. 103a u.e.r.f.u.s. wyklucza więc wypłatę świadczeń emerytalnych w okresie kontynuowania stosunku pracy z poprzednim pracodawcą bez uprzedniego rozwiązania z nim stosunku pracy. Analogiczne stanowisko sformułować Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z 12 października 2018 r. III AUa 108/18. Brak przerwy w zatrudnieniu powoduje więc zawieszenie wypłaty emerytury bez względu na uzyskiwany przychód.

Z artykułu dowiesz się m.in.:

  • jakie są zasady ponownego zatrudnienia nauczyciela – emeryta w szkole,
  • co z nagrodą jubileuszową,
  • czy emeryt musi zwrócić odprawę emerytalną w przypadku ponownego zatrudnienia,
  • czy w takiej sytuacji wydaje się świadectwo pracy.

Nagrody i wyróżnienia

Sprawdź inne serwisy

Epedagogika Poradnik Dyrektora Szkoły Strefa logopedy Kwadrans dla dyrektora szkoły Zarządzanie przedszkolem kadry i finanse resql