Zaostrzenie przepisów o nadzorze pedagogicznym

Obowiązujące przepisy o nadzorze pedagogicznym upoważniają nauczycieli wykonujący czynności z zakresu nadzoru pedagogicznego, mają prawo wstępu w charakterze obserwatora na zajęcia dydaktyczne, wychowawcze, opiekuńcze i inne zajęcia organizowane przez szkołę lub placówkę, jednakże dopiero po uprzednim powiadomieniu dyrektora placówki. Wizytatorzy kuratoriów oświaty korzystają z tego prawa w trakcie ewaluacji zewnętrznych oraz kontroli doraźnych przeprowadzanych najczęściej w wyniku interwencji różnych podmiotów zewnętrznych. Doświadczenia wizytatorów pokazują, że uprzedzanie o obserwacji zajęć może mieć wpływ na obiektywność oceny pracy szkoły/placówki.  Planowana zmiana ustawy o systemie oświaty znosi obowiązek uprzedniego informowania dyrektora szkoły o zamiarze przeprowadzenia czynności nadzoru pedagogicznego.

W obecnym stanie prawnym tylko w przypadku, gdy dyrektor placówki wniósł zastrzeżenia do zaleceń, uwag i wniosków wizytatorów, a zastrzeżenia te nie zostały uwzględnione, jest obowiązany powiadomić kuratorium o ich realizacji, przy czym nie ma żadnych sankcji za niewykonanie tego obowiązku. W związku z tym,  nie ma podstawy prawnej na wyznaczenie terminu realizacji zaleceń w przypadku, gdy dyrektor szkoły nie wniósł do nich zastrzeżeń.  Nowelizacja ustawy o systemie oświaty przewiduje:

• określanie terminów realizacji zaleceń wydanych przez wizytatorów;
• zobowiązanie dyrektora szkoły (placówki), by - w bez względu na to, czy składał zastrzeżenia do zaleceń wizytatora czy nie - w ciągu 30 dni powiadomił organ sprawujący nadzór pedagogiczny o sposobie ich realizacji oraz organ prowadzący o  otrzymanych zaleceniach i sposobie ich realizacji.

Jeżeli dyrektor szkoły lub placówki nie zrealizuje w wyznaczonym przez wizytatora terminie zaleceń, organ sprawujący nadzór pedagogiczny będzie mógł wystąpić do organu prowadzącego szkołę z wnioskiem o odwołanie dyrektora szkoły nawet w trakcie roku szkolnego bez wypowiedzenia. Wniosek ten będzie wiążący dla organu prowadzącego.

Efektywność nadzoru pedagogicznego, a w konsekwencji poprawa jakości pracy szkół wymaganie tylko działania ich dyrektorów i nauczycieli, lecz całej społeczności szkolnej. Resort edukacji chce zaangażować organy prowadzące, uczniów i ich rodziców w działania związane z wykorzystaniem wyników nadzoru pedagogicznego. W tym celu projekt nowelizacji wprowadza przepisy, na podstawie których:

• rada pedagogiczna będzie ustalał sposób wykorzystania wyników nadzoru pedagogicznego, w tym sprawowanego nad szkołą lub placówką przez organ nadzoru pedagogicznego;
• rada rodziców i samorząd uczniowski będą mogły wyrażać opinie w odniesieniu do projektu sposoby wykorzystywania tych wyników;
• organ wykonawczy jst będzie miał obowiązek przedstawiania organowi stanowiącemu jst informacji o wynikach nadzoru pedagogicznego sprawowanego przez kuratora oświaty lub właściwego ministra.

Źródło:

• Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz zmianie niektórych innych ustaw (wersja skierowana do konsultacji społecznych i uzgodnień międzyresortowych)