Podwyżki dla nauczycieli - co dalej z inicjatywą ZNP

W 2022 r. projekt poddany był pierwszemu czytaniu przed Sejmem. Z uwagi na brak zasady dyskontynuacji powtórzono je w nowej kadencji Sejmu - w styczniu 2025 r., a następnie skierowano do prac w podkomisji nadzwyczajnej, która do tej pory odbyła w sprawie projektu dwa posiedzenia o charakterze technicznym. W dniu 11 lutego 2025 r. przedstawiciele ZNP zwrócili się o przyspieszenie procedowania obywatelskiego projektu nowelizacji. W odpowiedzi ustalono, że 6 marca 2025 r. odbędzie się kolejne spotkanie podkomisji nadzwyczajnej, tym razem z udziałem przedstawicieli ZNP. Podczas posiedzenia tej komisji zaproponowano nowe brzmienie projektu. Zmiany polegają na:

• aktualizacji stopni awansu zawodowego,
• modyfikacji parametru służącego do obliczania średniego wynagradzania nauczycieli (zob. niżej).

Celem nowego projeku jest nie tylko wzrost wynagrodzenia nauczycieli. Najważniejszą zmianą, jaką proponuje ZNP, uzależnienie parametru średniego wynagrodzenia nauczycieli od kwoty przeciętnego wynagrodzenia w drugim kwartale poprzedzającego roku budżetowego (w pierwszej wersji projektu proponowano, by było to wynagrodzenie z trzeciego kwartału). Chodzi oczywiście o kwotę ustalaną w komunikacie Prezesa GUS w Dzienniku Urzędowym „Monitor Polski”.

Po aktualizacji projektu zaproponowano pierwotnie następujące stawki średniego wynagrodzenia:

• nauczyciel początkujący – 100%,
• nauczyciel mianowany – 125%,
• nauczyciel dyplomowany – 155%.

W ocenie autorów projektu rozwiązanie to ma umożliwić odejście od arbitralnego i nieprzejrzystego systemu ustalania stawek średniego wynagrodzenia nauczycieli. Ustalanie wysokości pensji nauczycieli byłoby zatem uzależnione od obiektywnych czynników.

To jednak nie jedyna zmiana. W projekcie przewidziano mechanizm corocznej aktualizacji stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli. Otóż kwota wynagrodzenia zasadniczego dla nauczyciela dyplomowanego z tytułem magistra i przygotowaniem pedagogicznym ma stanowić co najmniej 100% wspomnianego wyżej przeciętnego wynagrodzenia. Zaś analogiczna kwota dla nauczyciela początkującego z tytułem magistra i przygotowaniem pedagogicznym ma wynosić 81% wynagrodzenia zasadniczego nauczyciela dyplomowanego (w pierwszej wersji projektu proponowano 73% dla nauczyciela stażysty). Stawki dla pozostałych nauczycieli mają być natomiast ustalane proporcjonalnie. Takie rozwiązanie wiązałoby się z corocznymi podwyżkami pensji zasadniczej nauczycieli.

Opisywany projekt został poparty przez Wolny Związek Zawodowy „Forum-Oświata”. Odmienną propozycję zgłasza natomiast Solidarność. Przedstawiciele tego związku zawodowego zasugerowali bezpośrednie powiązanie wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli z przeciętnym wynagrodzeniem ogłaszanym przez Prezesa GUS. Konsekwencją byłoby odejście od średniego wynagrodzenia nauczycieli.