1 września 2018 r. ocena pracy nauczyciela zyska jeszcze większą rangę. Od oceny tej będzie zależała m.in. możliwość szybszego zdobycia stopni awansu zawodowego czy uzyskania lepszego wynagrodzenia. Dodatkowo praca nauczycieli będzie dokonywana cyklicznie – co 3 lata – niezależnie od tego, czy nauczyciele realizują staż lub chcą ubiegać się o stanowisko kierownicze. Dyrektorzy szkół będą też mieli nowy obowiązek stworzenia regulaminu oceny pracy nauczycieli.

Oceny pracy będzie można dokonywać nie częściej niż raz na rok

Tak jak dotychczas, ocena pracy nauczyciela kontraktowego, mianowanego i dyplomowanego będzie mogła być dokonana w każdym czasie, nie wcześniej jednak niż po upływie roku od dokonania oceny poprzedniej, z inicjatywy dyrektora szkoły lub na wniosek:

nauczyciela
organu sprawującego nadzór pedagogiczny, a w przypadku placówek doskonalenia nauczycieli – kuratora oświaty
organu prowadzącego szkołę;
rady szkoły;
rady rodziców
(art. 6a ust. 1d planowanego brzmienia Karty Nauczyciela).

Ocena pracy zamiast oceny dorobku zawodowego po zakończeniu stażu

Niezależnie od oceny pracy wszczynanej na wniosek zainteresowanego nauczyciela, z inicjatywy dyrektora lub innych organów, w projekcie przewidziano obowiązek dokonania oceny pracy nauczyciela przez dyrektora w następujących okolicznościach:

po zakończeniu stażu na stopień nauczyciela kontraktowego, nauczyciela mianowanego i nauczyciela dyplomowanego (w terminie 21 dni od dnia przedłożenia przez nauczyciela sprawozdania z realizacji planu rozwoju zawodowego),
po zakończeniu dodatkowego stażu,
co 3 lata pracy w szkole od dnia uzyskania stopnia nauczyciela dyplomowanego,
co 3 lata pracy w szkole od dnia uzyskania stopnia nauczyciela kontraktowego i nauczyciela mianowanego, jeżeli w tym czasie nauczyciel nie rozpoczął stażu na kolejny stopień awansu zawodowego – w takim przypadku oceny pracy należy dokonać po zakończeniu stażu.

Termin na dokonanie cyklicznej oceny pracy (co 3 lata) będzie wydłużała usprawiedliwiona nieobecność nauczyciela w pracy, trwająca dłużej niż 3 miesiące. Ocena pracy będzie mogła być dokonana nie wcześniej niż rok od podjęcia pracy w danej szkole (art. 6a ust. 1a, ust. 1b i ust. 1c Karty Nauczyciela w brzmieniu od 1 września 2018 r.).

Czas na ocenę – 3 miesiące

Oceny pracy będzie trzeba dokonać w okresie nie dłuższym niż 3 miesiące od dnia:

złożenia wniosku o dokonanie oceny
powiadomienia nauczyciela na piśmie o rozpoczęciu dokonywania oceny jego pracy.

Do ww. okresu nie będą wliczone okresy:

usprawiedliwionej nieobecności nauczyciela w pracy, trwającej dłużej niż 14 dni;
ferii szkolnych (w placówek feryjnych)
urlopu wypoczynkowego trwającego co najmniej 14 dni kalendarzowych placówki nieferyjne)

Nowe ocena pracy – bardzo dobra

Najistotniejszą zmianą w zakresie oceny pracy jest rozbudowanie katalogu stwierdzeń uogólniających. Co więcej, nowe stwierdzenia uogólniające będą niosły za sobą skutki w zakresie awansu zawodowego, a także płac nauczycieli.

Stwierdzenie uogólniające	Korzyści (podstawa prawna wg Karty Nauczyciela w brzmieniu od 1 września 2018 r.)	Negatywne konsekwencje
Ocena wyróżniająca	dodatek za wyróżniającą pracę dla nauczyciela dyplomowanego (który legitymuje się co najmniej 5-letnim stażem pracy w szkole od dnia nadania stopnia awansu zawodowego nauczyciela dyplomowanego (art. 33a ust. 1) skrócenie ścieżki awansu zawodowego dla nauczyciela kontraktowego i mianowanego – możliwość rozpoczęcia stażu na kolejny stopień awansu zawodowego już po 2 latach od uzyskania dotychczasowego stopnia awansu zawodowego (art. 9d ust. 4a) możliwość uzyskania stopnia awansu zawodowego nauczyciela dyplomowanego przez dyrektora szkoły bez konieczność odbywania stażu (art. 9e ust. 1).
Ocena bardzo dobra	możliwość ubiegania się o nadanie wyższego stopnia awansu zawodowego (art. 9d ust. 1) możliwość kontynuacji stażu po zmianie miejsca zatrudnienia (art. 9f ust. 2)
Ocena dobra	możliwość ubiegania się o nadanie wyższego stopnia awansu zawodowego (art. 9b ust. 1) możliwość kontynuacji stażu po zmianie miejsca zatrudnienia (art. 9f ust. 2).
Ocena negatywna		brak możliwości ubiegania się o nadanie wyższego stopnia awansu zawodowego (art. 9b ust. 1) brak możliwości kontynuacji stażu po zmianie miejsca zatrudnienia (art. 9f ust. 2) obligatoryjne rozwiązanie stosunku pracy nauczyciela (art. 23 ust. 1 pkt 5)

Nauczyciel stażysta nadal nie będzie mógł kontynuować stażu w innej placówce w przypadku zmiany miejsca pracy.

Rola rodziców w procedurze oceny pracy

Zmiany przewidziano także w samej procedurze oceny pracy. Otóż dyrektor będzie miał obowiązek zasięgnięcia opinii rady rodziców, z wyjątkiem szkół i placówek, w których rady rodziców nie są utworzone. Wprawdzie opinia nie będzie wiążąca, niemniej jednak jest to istotna zmiana świadcząca o zamiarze zwiększenia wpływu rodziców na jakość pracy szkoły. Rada rodziców będzie miała 14 dni na przedstawienie opinii, jednakże brak tej opinii nie wstrzyma dokonywania oceny pracy.

Organ odwoławczy będzie mógł zobowiązać dyrektora do ponownego ustalenia oceny

Nowością jest, że organ rozpoznający odwołanie od ustalonej oceny lub wniosek o jej ponowne ustalenie, będzie mógł nie tylko samodzielnie ustalić nową ocenę, ale też przekazać sprawę do ponownego rozpoznania, jeżeli stwierdzi, że w toku oceny doszło do naruszenia prawa(art. 6a ust. 10a Karty Nauczyciela w brzmieniu od 1 września 2018 r.).

Nowy obowiązek ustalenia regulaminu dokonywania oceny pracy

Niezależnie od przepisów Karty Nauczyciela i rozporządzenia regulującego szczegółowe zasady ustalania oceny pracy (aktualnie nie znamy jeszcze jego projektu) dyrektor będzie miał obowiązek ustalenia wewnątrzszkolnego regulaminu dokonywania oceny pracy nauczyciela. Ustalenie będzie wymagało zasięgnięcia opinii rady pedagogicznej oraz związków zawodowych. Regulamin określający wskaźniki oceny pracy dyrektorów szkół i nauczycieli, którym czasowo powierzono pełnienie obowiązków dyrektora szkoły oraz nauczycieli, pełniących w zastępstwie obowiązki dyrektora szkoły przez okres co najmniej 6 miesięcy ustali organ sprawujący nadzór pedagogiczny w porozumieniu z organami prowadzącymi szkoły. Gdy zaś organ prowadzący szkołę jest jednocześnie organem nadzoru – regulamin ustali ten organ w porozumieniu ze związkami zawodowymi (art. 6a ust. 14 i ust. 15 Karty Nauczyciela w brzmieniu od 1 września 2018 r.).

Regulamin dokonywania oceny pracy będzie musiał w szczególności określać szczegółowe kryteria dokonywania oceny pracy, z uwzględnieniem specyfiki danej szkoły. W przypadku regulaminu oceny pracy dyrektorów – z uwzględnieniem specyfiki pracy w szkołach, w których dany organ sprawuje nadzór. Oczywiście mogą być w nim zawarte inne treści, niemniej jednak nie mogą one pozostawać w sprzeczności z przepisami powszechnie obowiązującego prawa.

Powyższe zmiany wchodzą w życie 1 września 2018 r.