Po 1 lipca 2022 r. nadal można obniżać składkę zdrowotną do wysokości zaliczki na PIT. Nie jest ona jednak pomniejszana do kwoty faktycznej zaliczki za dany miesiąc, ale do kwoty odpowiadającej kwocie zaliczki na PIT, obliczanej zgodnie z przepisami obowiązującymi 31 grudnia 2021 r.

Polski Ład w szkole – co się zmieniło w zakresie składki zdrowotnej

Podczas prac legislacyjnych nie dokonano zmiany przepisów ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych, które zobowiązują płatnika do obniżenia wysokości składki zdrowotnej do wysokości zaliczki obliczonej według zasad obowiązujących na 31 grudnia 2021 roku (art. 83 ustawy).

Ograniczenie to dotyczy przede wszystkim pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy, zatrudnionych w trakcie miesiąca - pracujących przez niepełny miesiąc według minimalnych stawek.

Gdy składka na ubezpieczenie zdrowotne obliczona przez płatnika, jest wyższa od kwoty ustalonej zgodnie z ust. 2b (czyli od kwoty zaliczki), składkę obliczoną za poszczególne miesiące obniża się do wysokości tej kwoty.

Kogo dotyczy zmiana

Regułę tę stosuje się w celu obliczenia hipotetycznej zaliczki u osób korzystających z ulg dla:

młodych,
powrót,
rodzin wielodzietnych,
aktywnych zawodowo osób, które osiągnęły wiek emerytalny.

Zmiany w detalach

Jeśli składka zdrowotna obliczona od przychodu wolnego od podatku dochodowego jest wyższa od kwoty, którą płatnik obliczyłby, gdyby przychód ubezpieczonego nie był zwolniony od podatku dochodowego, to składkę obliczoną za poszczególne miesiące obniża się do wysokości tej kwoty.

Kwotę zaliczki na podatek dochodowy, do której powinno nastąpić obniżenie wysokości składki zdrowotnej, stanowi zaliczka obliczona zgodnie z przepisami ustawy o PIT w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2021 r.

Szkołą nie porównuje naliczonej składki zdrowotnej do zaliczki na liście płac z tego 2022 roku - obliczonej zgodnie z zasadami wprowadzonymi przez Polski Ład, ale do zaliczki obliczonej według starych zasad. Zgodnie ze stanem faktycznym jeśli pracownikowi zmieniły się np. koszty uzyskania przychodu dla celów ustalenia wysokości składki zdrowotnej, należy zastosować koszty, do których pracownik ma prawo w 2022 r.

Obniżanie składki zdrowotnej do wysokości zaliczki podatkowej dotyczy również umów zlecenia. Obniżenia składki zdrowotnej należy dokonywać oddzielnie dla każdego źródła przychodów (składkę zdrowotną od umowy zlecenia obniżamy do kwoty zaliczki podatkowej wyliczonej od umowy zlecenia tak jak robimy przy umowie o pracę).

Przykładowe obliczenie

Poniżej prezentujemy przykładowe obliczenie dla pracownika szkoły zatrudnionego na 1/4 etatu z miesięcznym wynagrodzeniem 1200 zł (podstawowe koszty uzyskania przychodu, kwota zmniejszająca podatek PIT-2, nie jest uczestnikiem PPK).

pozycja	składniki	kwota
1.	wynagrodzenie za pracę brutto	1200,00
2.	podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne- poz. 1	1200,00
3.	składki społeczne finansowane przez pracownika Poz. 2 × 13,71%	164,52
4.	podstawa wymiaru składki zdrowotnej Poz. 2 – poz. 3	1035,48
5.	składka zdrowotna do ZUS –(Poz. 4 x 9% )wyliczona	93,19
6.	składka na ubezpieczenie zdrowotne pobrana należna do ZUS (obniżona do wysokości zaliczki obliczonej zgodnie z przepisami ustawy o PIT w brzmieniu obowiązującym na dzień 31.12.2021 r.)	89,69
7.	koszty uzyskania przychodu	250,00
8.	podstawa opodatkowania (po zaokrągleniu do pełnych złotych) Poz. 1 – poz. 3 – poz. 6 – poz. 7	785,00
9.	kwota zmniejszająca podatek (w oparciu o złożony PIT-2)	300,00
10.	zaliczka na podatek (po zaokrągleniu do pełnych złotych) (Poz. 8 × 12%) – poz. 9	0
11.	zaliczka na podatek obliczona według stanu na 31 grudnia 2021 r(Poz. 9 x 17%)-43,76	89,69
12.	wynagrodzenie netto Poz. 1 – poz. 3 – poz. 6 – poz. 10	945,79

Do 31 grudnia 2021 r. kwota zmniejszająca podatek dochodowy, o którą była obniżana zaliczka na PIT i która miała wpływ na zaliczkę - wynosiła 43,76 zł.

Jak wygląda ograniczenie przy uldze dla młodych

Kolejny przykład dotyczy osoby, z którą szkoła zawarła od 15 lipca br. umowę o pracę Osoba ta korzysta ze zwolnienia z PIT art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy (podstawowe koszty uzyskania przychodu, kwota zmniejszająca podatek (PIT-2), brak uczestnictwa w PPK, miesięczne wynagrodzenie 3 600 zł).

pozycja	składniki	kwota
1.	wynagrodzenie za pracę brutto(3600/168x120)	2571,43
2.	podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne- poz. 1	2571,43
3.	składki społeczne finansowane przez pracownika Poz. 2 × 13,71%	352,54
4.	podstawa wymiaru składki zdrowotnej Poz. 2 – poz. 3	2218,89
5.	składka zdrowotna do ZUS - 9% wyliczona	199,70
6.	składka zdrowotna należna do ZUS po obniżeniu	nie ma zastosowania - kwota 199,70 jest niższa niż poz. 11
7.	koszty uzyskania przychodu	250,00
8.	podstawa opodatkowania (po zaokrągleniu do pełnych złotych) Poz. 1 – poz. 3 – poz. 6 – poz. 7	1969,00
9.	kwota zmniejszająca podatek (w oparciu o złożony PIT-2)	300,00
10.	zaliczka na podatek (po zaokrągleniu do pełnych złotych) (Poz. 8 × 12%) – poz. 9	0
11.	hipotetyczna zaliczka na podatek obliczona według stanu na 31 grudnia 2021 r(Poz. 9 x 17%)-43,76	290,97
12.	wynagrodzenie netto Poz. 1 – poz. 3 – poz. 6 – poz. 10	2219,19