Tzw. nauczyciel wspomagający to specyficzne stanowisko pracy. Ogólnie rzecz ujmując, nie prowadzi on samodzielnie zajęć, lecz wspiera w ich realizacji innych nauczycieli. Czy zatem możliwe jest łączenie stanowiska nauczyciela wspomagającego i prowadzenia innego przedmiotu?
Z artykułu dowiesz się m.in.:
- Kim jest nauczyciel wspomagający i jakie są jego zadania zadania?
- Czy można przydzielić nauczyciela wspomagającego uczniowi bez orzeczenia
- Jakie są ograniczenia w łączeniu roli nauczyciela wspomagającego z prowadzeniem innego przedmiotu?
- Czy nauczyciel przedmiotu może jednocześnie pełnić funkcję nauczyciela wspomagającego?
- W jakich przypadkach łączenie funkcji nauczyciela współorganizującego kształcenie specjalne i przedmiotowego jest możliwe?
Kim jest nauczyciel wspomagający?
Tzw. nauczyciele wspomagający to nauczyciele z kwalifikacjami z zakresu pedagogiki specjalnej zatrudniani w celu współorganizowania kształcenia uczniów:
- z niepełnosprawnością,
- niedostosowanych społecznie
- zagrożonych niedostosowaniem społecznym.
Komu przysługuje nauczyciel wspomagający? Nie tylko dziecku z niepełnosprawnością
Konieczność przydzielenia uczniowi nauczyciela wspomagającego wynika z zaleceń zawartych w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego. W przypadku gdy to orzeczenie wydano ze względu na autyzm w tym zespół Aspergera, lub niepełnosprawności sprzężone, zatrudnienie nauczyciela wspomagającego w przedszkolach lub szkołach ogólnodostępnych staje się konieczne (ewentualnie przydzielenie specjalisty np. pedagoga specjalnego lub pomocy nauczyciela w zależności od treści orzeczenia). Właśnie dlatego w praktyce od nauczycieli wspomagających często oczekuje się posiadania kwalifikacji z zakresu spektrum autyzmu. Obowiązek zatrudnienia nauczyciela wspomagającego dotyczy także kształcenia integracyjnego.
Z kolei w przypadku uczniów z orzeczeniem wydanym z uwagi na inny rodzaj niepełnosprawności niż wynikający z autyzmu, jak również niedostosowanie społeczne lub zagrożenie niedostosowaniem społecznym przydział nauczyciela wspierającego jest możliwy za zgodą organu prowadzącego.
Czym zajmuje się nauczyciel wspomagający?
Do obowiązków nauczyciela wspomagającego należy:
- prowadzenie wspólnie z innymi nauczycielami zajęć edukacyjnych;
- realizowanie zintegrowanych działań i zajęć określonych w programie wspólnie z innymi nauczycielami, specjalistami i wychowawcami grup wychowawczych;
- praca wychowawcza ze wskazanymi wyżej uczniami, wspólnie z innymi nauczycielami, specjalistami i wychowawcami grup wychowawczych.
- uczestnictwo, w miarę potrzeb, w zajęciach edukacyjnych prowadzonych przez innych nauczycieli oraz w zintegrowanych działaniach i zajęciach, określonych w programie, realizowanych przez nauczycieli, specjalistów i wychowawców grup wychowawczych;
- udzielanie pomocy nauczycielom prowadzącym zajęcia edukacyjne oraz nauczycielom, specjalistom i wychowawcom grup wychowawczych realizującym zintegrowane działania i zajęcia, określone w programie, w doborze form i metod pracy z uczniami niepełnosprawnymi, niedostosowanymi społecznie oraz zagrożonymi niedostosowaniem społecznym;
- prowadzenie innych zajęć odpowiednich ze względu na indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne uczniów, w szczególności zajęcia rewalidacyjne, resocjalizacyjne i socjoterapeutyczne (§ 7 ust. 7 rozporządzenia MEN z 9 sierpnia 2017 r.).
Nauczyciel wspomagający w przedszkolu i szkole ma więc następującą rolę i zadania:
- prowadzi zajęcia edukacyjne i pracę wychowawczą wspólnie z innymi nauczycielami,
- uczestniczy w zajęciach prowadzonych przez innych nauczycieli,
- udziela pomocy innym nauczycielom.
Ograniczenia w łączeniu zadań nauczyciela wspomagającego
W związku z powyższym praca nauczyciela wspomagającego nie może polegać na jednoczesnym prowadzeniu zajęć w tym samym czasie w ramach realizacji danego przedmiotu np. języka angielskiego. Można bowiem powiedzieć, że nauczyciel wspomagający towarzyszy nauczycielowi przedmiotu podczas lekcji, w której bierze udział dany uczeń.
Przykład Nauczyciel posiada wymagane kwalifikacje z zakresu pedagogiki specjalnej a jednocześnie do prowadzenia zajęć języka angielskiego. Jednocześnie nie może prowadzić jednocześnie zajęć jako nauczyciel języka angielskiego i występować w charakterze nauczyciela wspomagającego dla ucznia w tej samej grupie czy oddziale.
Z drugiej strony, jeśli prowadzenie zajęć przedmiotowych nie koliduje z zadaniami nauczyciela wspomagającego, to tego typu łączenie jest dopuszczalne.
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (Dz.U. 2020 r., poz. 1309) – § 7 ust. 7
dr Dariusz Dwojewski, Michał Kowalski