Każdy nauczyciel musi wypełniać dokumentację nauczania w zgodzie z prawdą. Co zatem może grozić za błędy w tej dokumentacji? Wiele zależy od tego, czy błąd jest zawiniony przez nauczyciela.

Dzienniki muszą być wypełniane na czas i zgodnie z prawdą

Nauczyciel prowadzić dokumentację przebiegu nauczania w sposób systematyczny i czytelny. Obowiązek ten nakładają na niego przepisy art. 6 pkt 1 Karty Nauczyciela (obowiązek rzetelnej realizacji zadań związanych z powierzonym stanowiskiem oraz podstawowymi funkcjami szkoły: dydaktyczną, wychowawczą i opiekuńczą) uzupełnione o przepisy rozporządzenia MEN z 25 sierpnia 2017 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji (m.in. § 8 i 11).

Przepisy nie wskazują wprawdzie terminu wypełniania dzienników i innej dokumentacji, niemniej jednak oczywiste jest, że wpisów należy dokonywać bez zbędnej zwłoki.

W statucie szkoły można wskazać termin uzupełnienia braków w dokumentacji. Będzie on wiążący dla nauczycieli.

Wpisy w dziennikach i w pozostałej dokumentacji muszą być zgodne z prawdą.

Błędy w dokumentacji a odpowiedzialność porządkowa

Nierzetelne prowadzenie dokumentacji pracowniczej skutkujące błędami może być uznane za uchybienie w porządku i organizacji pracy skutkujące wymierzeniem kary porządkowej – ale nie w każdym przypadku. Przy stosowaniu kary bierze się bowiem pod uwagę w szczególności rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych, stopień winy pracownika i jego dotychczasowy stosunek do pracy (art. 111 Kodeksu pracy).

Oznacza to, że jeśli nie można przypisać winy pracownikowi w związku z błędem w dokumentacji, wówczas nie poniesie on odpowiedzialności porządkowej.

Nauczyciel może otrzymać karę porządkową tylko jeśli błąd w dokumentacji jest przez niego zawiniony:

umyślnie,
nieumyślnie (rażące niedbalstwo).

Nauczyciel może zostać ukarany dyscyplinarnie za błędy w dokumentacji

Wiemy już, że nauczyciel ma obowiązek m.in. rzetelnie realizować zadania związane z powierzonym mu stanowiskiem oraz podstawowymi funkcjami szkoły: dydaktyczną, wychowawczą i opiekuńczą (art. 6 pkt 1 Karty Nauczyciela). W tym zakresie, jak już wskazano w pkt I, nauczyciel musi także rzetelnie wypełniać dokumentację nauczania. Za nienależyte wykonywanie obowiązków wskazanych w art. 6 Karty Nauczyciela nauczycielowi może grozić odpowiedzialność dyscyplinarna. Przy czym zgodnie z art. 85j ust. 3 Karty Nauczyciela przy wymiarze kary bierze się pod uwagę:

okoliczności zarzucanego czynu,
stopień winy,
szkodliwość społeczną czynu,
zachowanie się obwinionego przed i po popełnieniu czynu.

Tak jak w przypadku odpowiedzialności porządkowej, aby nauczyciel poniósł odpowiedzialność dyscyplinarną z powodu błędu dokumentacji, musiałby dopuścić się tego błędu w wyniku działania umyślnego lub rażącego niedbalstwa.

Nauczyciel odpowie za poświadczenie nieprawdy

Niezgodny ze stanem faktycznym wpis w dzienniku lub innej dokumentacji nauczania może być kwalifikowany jako przestępstwo, ale tylko w niektórych przypadkach. Otóż funkcjonariusz publiczny lub inna osoba uprawniona do wystawienia dokumentu, która poświadcza w nim nieprawdę co do okoliczności mającej znaczenie prawne, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Jest to jednak przestępstwo, które może zostać popełnione tylko umyślnie.

Nieumyślny błąd w arkuszu ocen lub w pozostałej dokumentacji nauczania nie będzie skutkował odpowiedzialnością karną nauczyciela.

Przykład Nauczyciel może ponieść odpowiedzialność karną za wpisanie w dzienniku zajęć nauczania indywidualnego, że zajęcia odbyły się, podczas gdy z uwagi na chorobę ucznia tak się nie stało.

Odpowiedzialność odszkodowawcza mało prawdopodobna

Teoretycznie istnieje również możliwość pociągnięcia nauczyciela do odpowiedzialności odszkodowawczej. W takiej sytuacji musiałyby jednak zostać spełnione następujące przesłanki:

zawinione działanie lub zaniechanie nauczyciela (wina umyślna lub nieumyślna),
wyrządzenie szkody szkole lub osobie trzeciej,
zwykły związek przyczynowy pomiędzy zachowaniem nauczyciela a powstaniem szkody.

Taka sytuacja w odniesieniu do dzienników i pozostałej dokumentacji nauczania wydaje się jednak mało prawdopodobna.

Nauczyciel, który wyrządził szkodę nieumyślnie, odpowiada tylko do kwoty 3-miesięcznego wynagrodzenia.

Michał Kowalski