Od września 2022 r. wejdzie obowiązek zapewnienia wyżywienia uczniom

Przepis art. 106 ust. 1 ustawy Prawo oświatowe stanowi, że w celu zapewnienia prawidłowej realizacji zadań opiekuńczych, w szczególności wspierania prawidłowego rozwoju uczniów, szkoła może zorganizować stołówkę. Uczniowie mają prawo do korzystania z posiłków w stołówce szkolnej. Oznacza to, że korzystanie z wyżywienia w szkole przez dzieci nie jest obowiązkowe.

Zasady, na jakich ustalana jest opłata za wyżywienie w szkole, określone zostały w art. 106 ww. ustawy. Zgodnie z tym przepisem warunki korzystania ze stołówki, w tym wysokość opłat za posiłki, ustala dyrektor szkoły w porozumieniu z organem prowadzącym (art. 106 ust. 3 ustawy).

Do opłat wnoszonych za korzystanie przez uczniów z posiłków w stołówce szkolnej nie wlicza się:

• wynagrodzeń pracowników i składek naliczanych od tych wynagrodzeń,
• kosztów utrzymania stołówki

(art. 106 ust. 4 ustawy).

Ustawodawca wskazał, że uczniowie korzystający ze stołówki płacą wyłącznie za tzw. wsad do kotła i mogą zostać zwolnieni z ponoszenia całości lub części opłat za posiłki serwowane w stołówce. Przepisy te niewątpliwie dotyczą szkół. Jednak na mocy art. 52 ust. 12 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych do ustalania opłat za korzystanie z wyżywienia w publicznych placówkach wychowania przedszkolnego przepisy art. 106 ustawy Prawo oświatowe stosuje się odpowiednio. Zatem na tych samych zasadach wnoszone są również opłaty za wyżywienie w przedszkolu.

Z prawnego punktu widzenia pozostaje bez znaczenia, w jaki sposób szkoła zorganizuje wyżywienie – czy poprzez własnych pracowników, czy też catering. Mimo różnej organizacji wyżywienia w szkole zasady odpłatności pozostają te same. Świadczenie usługi wyżywienia dla uczniów pozostaje ustawowym, choć dobrowolnym zadaniem szkoły. To dyrektor szkoły, jeśli zapewnia wyżywienie uczniom, niezależnie od tego, czy zatrudnia własnych kucharzy czy też korzysta z usług firm cateringowych, musi ustalić warunki korzystania ze stołówki szkolnej, ustalić opłaty za posiłki w wysokości ustalonej z organem prowadzącym, przy czym opłaty te obejmują wyłącznie wsad do kotła.

Opłaty powinny być wnoszone na wydzielony rachunek dochodów należący do szkoły, jeśli został utworzony, a uchwała rady gminy przewiduje gromadzenie dochodów pochodzących z opłat za wyżywienie w szkole. Następnie szkoła powinna rozliczyć się z podmiotem, który świadczy usługi dostarczania posiłków uczniom. Z całą pewnością nieprawidłowym rozwiązaniem byłoby podpisywanie umowy z firmą cateringową przez rodziców uczniów.

Jak już wspomniano wyżej szkoła może pobierać za posiłki opłaty za tzw. wsad do kotła. Pozostałą część opłaty (na takich samych zasadach jak przy wyżywieniu uczniów w sytuacji posiadania własnej kuchni i pracowników kuchni szkolnej) ponosi szkoła. Finansowanie zadań szkoły należy do gminy. To gmina ma obowiązek zapewnić środki finansowe na zapewnienie działalności szkoły. Jedną z form działalności szkoły jest organizacja stołówki szkoły i zapewnienie wyżywienia uczniów w szkole. Istnieje więc podstawa prawna do pokrycia przez gminę kosztów dostarczania posiłków do szkoły przez firmę cateringową.

Z dniem 1 września 2022 r. wejdzie w życie art. 106a ustawy Prawo oświatowe, w brzmieniu:

1) Szkoła podstawowa, z wyjątkiem szkoły podstawowej dla dorosłych, oraz szkoła artystyczna realizująca kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej, zapewnia uczniom jeden gorący posiłek w ciągu dnia i stwarza możliwość jego spożycia w czasie pobytu w szkole.

2) Korzystanie z posiłku, o którym mowa w ust. 1, jest dobrowolne i odpłatne.

Przepis ten został wprowadzony art. 1 pkt 42 ustawy z 22 listopada 2018 r. o zmianie ustawy – Prawo oświatowe, ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw. W stosunku do obecnego stanu prawnego zmieni się to, że szkoły podstawowe oraz szkoły artystyczne realizujące kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej będą miały z dniem 1 września 2022 r. obowiązek zapewnienia wyżywienia dla uczniów.