Od 1 września 2015 r. obowiązują restrykcyjne przepisy dotyczące produktów spożywczych, które mogą być sprzedawane oraz, z których mogą być przygotowywane posiłki w placówkach oświatowych. Nowe regulacje wzbudzają wiele wątpliwości, głównie co do tego czy w posiłkach może być sól, w kompocie cukier a w automacie prawdziwa kawa. Na 10 najczęściej pojawiających się pytań odpowiedziało Ministerstwo Zdrowia.

Szkoły i przedszkola bez śmieciowego jedzenia

Przypomnijmy, że od 1 września 2015 r. obowiązują nowe przepisy dotyczące żywienia dzieci i młodzieży w placówkach oświatowych. Wynikają one z ustawy z 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia oraz rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 26 sierpnia 2015 r. w sprawie grup środków spożywczych przeznaczonych do sprzedaży dzieciom i młodzieży w jednostkach systemu oświaty oraz wymagań, jakie muszą spełniać środki spożywcze stosowane w ramach żywienia zbiorowego dzieci i młodzieży w tych jednostkach.

Odpowiedź Ministerstwa Zdrowia na najczęściej zadawane pytania w sprawie zdrowej żywności w szkołach i przedszkolach:

Pytanie nr 1: Jakich placówek dotyczy ww. rozporządzenie?
Odpowiedź: Rozporządzenie dotyczy przedszkoli, innych form wychowania przedszkolnego, szkół, z wyłączeniem szkół dla dorosłych, a także placówek systemu oświaty, o których mowa w art. 2 pkt 3,5 i 7 z ustawy z dnia 7 września 1991r o systemie oświaty ( Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.), tj.

szkół:
1. podstawowych, w tym: specjalnych, integracyjnych, z oddziałami integracyjnymi i sportowymi, sportowych i mistrzostwa sportowego,
2. gimnazjów, w tym: specjalnych, integracyjnych, dwujęzycznych, z oddziałami integracyjnymi, dwujęzycznymi, sportowymi i przysposabiającymi do pracy, sportowe i mistrzostwa sportowego,
3. ponadgimnazjalnych, w tym: specjalnych, integracyjnych, dwujęzycznych, z oddziałami integracyjnymi, dwujęzycznymi i sportowymi, sportowe, mistrzostwa sportowego, rolnicze i leśne,
4. artystycznych;
placówek oświatowo-wychowawczych, w tym szkolne schroniska młodzieżowe, umożliwiające rozwijanie zainteresowań i uzdolnień oraz korzystanie z różnych form wypoczynku i organizacji czasu wolnego;
placówki zapewniające opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania.

Pytanie nr 2: Jaka jest wysokość kary za nieprzestrzeganie ww. aktu prawnego?
Odpowiedź: Osoby nie stosujące się do rozporządzenia podlegają karze pieniężnej w wysokości do 5000 zł, nie mniej niż 1000 zł.

Pytanie nr 3: Kto jest odpowiedzialny za kontrolę?
Odpowiedź: Kontrole przeprowadza inspekcja sanitarna.

Pytanie nr 4: Czy kanapki i tosty mogą być podawane na ciepło?
Odpowiedź: Kanapki i tosty mogą być podawane na ciepło, jeżeli produkty wykorzystane do ich przygotowania spełniają wymogi rozporządzenia.

Pytanie nr 5: Czy można sprzedawać napoje?
Odpowiedź: Płyny dopuszczone do sprzedaży to: soki owocowe, warzywne, owocowo-warzywne, woda mineralna nisko i średniozmineralizowana, woda źródlana, woda stołowa, a także herbata, napary owocowe oraz kawa zbożowa.

Pytanie nr 6: Czy dozwolone jest słodzenie stewią i ksylitolem?
Odpowiedź: Zgodnie z przedmiotowym rozporządzeniem nie możemy używać substancji słodzących zdefiniowanych w rozporządzeniu (WE) nr 1333/2008 tj.:

E 420 Sorbitole
E 421 Mannitol
E 950 Acesulfam K
E 951 Aspartam
E 952 Cyklaminiany
E 953 Izomalt
E 954 Sacharyny
E 955 Sukraloza
E 957 Taumatyna
E 959 Neohesperydyna DC
E 960 Glikozydy stewiolowe
E 961 Neotam
E 962 Sól aspartamu i acesulfamu
E 964 Syrop poliglucitolowy
E 965 Maltitole
E 966 Laktitol
E 967 Ksylitol
E 968 Erytrytol
E 969 Adwantam

Pytanie nr 7: Czy można sprzedawać kanapki z białych kajzerek?
Odpowiedź: Nie mogą być sprzedawane kanapki z „białych" kajzerek. W myśl rozporządzenia kanapki mogą być przygotowywane z pieczywa razowego lub pełnoziarnistego: żytniego, pszennego, mieszanego lub pieczywa bezglutenowego

Pytanie nr 8: Czy można sprzedawać kawę naturalną w automatach?
Odpowiedź: W automatach może być sprzedawana:

herbata, w tym z: owocami, mlekiem lub napojami zastępującymi mleko, czyli napojem: sojowym, ryżowym, owsianym, kukurydzianym, gryczanym, orzechowym lub migdałowym,
napary owocowe z naturalnym aromatem, w tym z owocami,
kawa zbożowa, w tym z: mlekiem lub napojami zastępującymi mleko, czyli napojem: sojowym, ryżowym, owsianym, kukurydzianym, gryczanym, orzechowym lub migdałowym.

Należy pamiętać, że ww. napoje można dosłodzić wyłącznie naturalnym miodem pszczelim.

Pytanie nr 9: Czy można słodzić kompot?
Odpowiedź: Zgodnie z wymogami zawartymi w przedmiotowym rozporządzeniu - kompot owocowy bez dodatku cukrów i substancji słodzących.

Pytanie nr 10: Czy można używać małych ilości soli?
Odpowiedź: W grupach produktów żywnościowych wymienionych w rozporządzeniu, dla których zdefiniowano kryterium „bez dodatku soli" - dosalanie jest zabronione. Nie rekomenduje się dosalania potraw (po procesie przygotowania posiłku), z uwagi na obecność sodu w naturalnych, nieprzetworzonych produktach.

W procesie przygotowywania posiłków (wszystkich) rekomendowane jest używanie soli sodowo-potasowej. W żywieniu zbiorowym należy uwzględnić, że dzienne spożycie soli powinno wynosić nie więcej niż 5 g. Do przygotowywania posiłków i w procesie po przygotowaniu dozwolone jest używanie ziół lub przypraw świeżych lub suszonych bez dodatku soli.

Źródło: