Od września szkoły rozpoczną prowadzenie tzw. zajęć wspomagających, które są częścią pomocy uczniom w powrocie do szkół po pandemii. Resort edukacji określił w przepisach zasady prowadzenia tych zajęć, jednak nadal pojawia się wiele pytań i wątpliwości dotyczących ich organizacji. Przedstawiamy odpowiedzi na pytania, które pojawiły się przy okazji analizowania przepisów i dociekliwości dyrektorów szkół.

Zmiana przedmiotów zadeklarowanych we wniosku

1) Czy można zmienić przedmioty z zajęć wspomagających? Jeżeli we wniosku podane zostały przedmioty np. język polski, matematyka, język angielski, biologia, ale ocena sytuacji potrzeb uczniów wymaga zmiany przedmiotów, to czy można realizację zajęć przeprowadzić tylko z np. języka polskiego, matematyki i języka angielskiego?

Przepisy nie przewidują możliwości dokonania takiej korekty w terminie po 30 lipca 2021 r. W myśl § 10j ust. 3a rozporządzenia MEN z 20 marca 2020 r. w sprawie szczególnych rozwiązań w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, w przypadku organizowania zajęć wspomagających w okresie od 2 września do 22 grudnia 2021 r. dyrektor publicznej szkoły prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego może złożyć do organu wykonawczego JST będącej organem prowadzącym tej szkoły, w terminie do 30 lipca 2021 r. korektę informacji uwzględniającą zmianę w zakresie liczby godzin lub listy przedmiotów.

Dokonując zmiany w zakresie listy przedmiotów, nie uwzględnia się informacji zawartych w deklaracjach składanych przez rodziców uczniów. Nie ma zatem, w obecnej dacie, możliwości dokonania korekty uprzednio złożonej informacji o zajęciach wspomagających.

Wzór oświadczenia rodziców deklarujących udział ucznia w zajęciach

2) Jak powinien wyglądać wzór oświadczenia rodziców deklarujących udział ucznia w zajęciach wspomagających?

Rodzice ucznia lub pełnoletni uczeń składają dyrektorowi szkoły pisemną deklarację uczestnictwa ucznia w organizowanych w szkole zajęciach wspomagających z danego przedmiotu lub przedmiotów w terminie ustalonym przez dyrektora szkoły – o czym mówi wprost § 10g ust. 4 ww. rozporządzenia. Nie podano jednak wzoru takiej deklaracji.

Deklaracje mogą być składane za pomocą środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu art. 2 pkt 5 ustawy z 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną lub za pomocą innych środków łączności.

Wzór deklaracji może wyglądać następująco:

DEKLARACJA UCZESTNICTWA UCZNIA W ZAJĘCIACH WSPOMAGAJĄCYCH

Na podstawie § 10g ust. 4 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 20 marca 2020 r. w sprawie szczególnych rozwiązań w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (Dz.U. z 2020 r., poz. 493 ze zm.). deklaruję udział córki/syna ……………………………………………….., ucznia klasy ………………….. Szkoły ………………………………………………………………………………………. w zajęciach wspomagających organizowanych w szkole w okresie od……………..do………………… z następujących przedmiotów:

Lp.	Przedmioty	Wybór (zaznaczyć X)

……………………………………………………

(podpis rodzica)

Czy zajęcia wspomagające muszą się rozpocząć we wrześniu

3) Czy zajęcia wspomagające muszą być uruchomione od 02.09.2021, czy mogą być uruchomione w późniejszym czasie (np. od 20.09.2021 r. lub od 18.10.2021 r.)? Czy wszystkie grupy muszą mieć jednakową liczbę godzin tych zajęć?

Zajęcia wspomagające, które będą realizowane w roku szkolnym 2021/2022 powinny być zaplanowane do realizacji w okresie od 2 września do 22 grudnia 2021 r. Informacja o zajęciach wspomagających zaplanowanych do realizacji w tym okresie powinna być złożona do organu prowadzącego szkołę w terminie do 25 czerwca 2021 r. (§ 10j ust. 2 ww. rozporządzenia MEiN z 28 maja 2021 r.).

Powinna ona zawierać m.in.:

liczbę godzin zajęć wspomagających zaplanowanych do realizacji w okresie od 2 września do 22 grudnia 2021 r.,
listę przedmiotów zaplanowanych do realizacji w ramach tych zajęć, uwzględniającą możliwości organizacyjne szkoły i informacje zawarte w deklaracjach złożonych przez rodziców o uczestnictwie ucznia w organizowanych w szkole zajęciach wspomagających z danego przedmiotu lub przedmiotów.

Przygotowanie tej informacji powinno poprzedzić uzgodnienie z radą pedagogiczną przedmiotu lub przedmiotów, które będą realizowane w ramach zajęć wspomagających.

O realizacji tych zajęć, w tym o przedmiotach ustalonych w uzgodnieniu z radą pedagogiczną oraz liczbie godzin zajęć wspomagających w oddziałach, decyduje dyrektor, uwzględniając potrzeby uczniów i możliwości organizacyjne szkoły (§ 10g ust. 1 i 3 ww. rozporządzenia). Tygodniowa liczba godzin zajęć wspomagających nie musi być jednakowa dla każdego oddziału, ale nie może być wyższa od liczby oddziałów szkolnych w szkole wynikającej z danych systemu informacji oświatowej, według stanu na dzień 31 marca 2021 r. (10g ust. 9 rozporządzenia).

Podając planowaną liczbę zajęć wspomagających, należy brać pod uwagę oddziały, w których realizowana jest podstawa programowa kształcenia ogólnego.

Zgodnie z § 10j ust. 4 rozporządzenia każda szkoła może mieć do dyspozycji na realizację zajęć wspomagających pulę godzin stanowiącą iloczyn liczby oddziałów szkolnych (wynikającej z danych SIO według stanu na 31 marca 2021 r.) i 10 godzin zajęć wspomagających (10 godzin przypadający na oddział stanowi wskaźnik przeliczeniowy).

Jaka dokumentacja powinna być prowadzona z realizacji zajęć wspomagających

4) Czy zajęcia wspomagające należy dokumentować w dziennikach innych zajęć? Czy przepisy przewidują konieczność prowadzenia innej, dodatkowej dokumentacji z realizacji zajęć?

Zajęcia wspomagające, zgodnie z § 10i ww. rozporządzenia, należy dokumentować w dziennikach innych zajęć, zgodnie z przepisami określonymi dla poszczególnych szkół w:

§ 11 rozporządzenia MEN z 25 sierpnia 2017 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji,
§ 13 rozporządzenia MEN z 29 sierpnia 2014 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne gimnazja dla dorosłych i szkoły ponadgimnazjalne dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji
§ 4 rozporządzenia MKiDN z 21 grudnia 2017 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne szkoły i placówki artystyczne dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji,
§ 4 rozporządzenia MKiDN z 26 sierpnia 2016 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne szkoły i placówki artystyczne dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji.

Rozporządzenie nie przewiduje konieczności prowadzenia innej, dodatkowej dokumentacji z realizacji zajęć wspomagających, finansowanych z dotacji celowej.

Zajęcia wspomagające a arkusz organizacyjny szkoły

5) Czy godziny dodatkowych zajęć wspomagających muszą być umieszczone w arkuszach organizacyjnych szkół?

Jeszcze do niedawna stanowisko Portalu Oświatowego dotyczące uwzględniania zajęć wspomagających w arkuszu organizacyjnym było następujące:

Zajęcia wspomagające są przydzielane w ramach godzin ponadwymiarowych ponieważ są to zajęcia realizowane bezpośrednio z uczniami (art. 35 ust. 1 Karty Nauczyciela). Przepisy nie przewidują żadnych odrębności w zakresie wynagradzania za zajęcia wspomagające co oznacza, że należy je rozliczać tak jak każde inne godziny ponadwymiarowe - wg stawki osobistego zaszeregowania z uwzględnieniem dodatku za warunki pracy. Jako że są to godziny ponadwymiarowe to oczywiście należy uwzględnić je w arkuszu organizacyjnym. Przepisy nie przewidują tu żadnych wyjątków.

Jednak resort edukacji opublikował na swojej stronie odpowiedź na to pytanie w odmienny sposób:

Czy godziny zajęć wspomagających umieszczamy w arkuszu organizacji pracy szkoły?

Rozporządzenie MEN w sprawie szczególnych rozwiązań w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, które przewiduje możliwość organizacji w szkołach zajęć wspomagających dla uczniów, nie nakłada obowiązku zamieszczania zajęć wspomagających w arkuszu organizacji. Rozporządzenie określa natomiast zakres informacji, którą dyrektor szkoły będzie przedkładał organowi prowadzącemu, m.in.: