Obowiązek szkolny, dodatkowe zajęcia z języka polskiego i inne zmiany w zakresie kształcenia uczniów z Ukrainy

Najistotniejszą zmianą w rozporządzeniu jest objęcie dzieci i uczniów z Ukrainy obowiązkiem rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązkiem szkolnym oraz obowiązkiem nauki. Będzie to dotyczyło także uczniów korzystających po dniu 1 września 2024 r. z nauki zdalnej w szkołach ukraińskich. Wyjątek będzie dotyczył uczniów którzy:

• w roku szkolnym 2024/2025 pobierają naukę w ostatniej klasie szkoły funkcjonującej w ukraińskim systemie oświaty z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość, której ukończenie umożliwia przystąpienie do ukraińskiego egzaminu maturalnego,
• zamierzają przystąpić do ukraińskiego egzaminu maturalnego w 2025 r.

W konsekwencji zdecydowano się przedłużyć obowiązywanie dotychczasowych regulacji dotyczących zwiększenia liczebności oddziałów i grup o uczniów z Ukrainy.

Uczniowie z Ukrainy nadal będą mogli uczęszczać na dodatkowe zajęcia lekcyjne z języka polskiego, prowadzone indywidualnie lub w grupach liczących nie więcej niż 15 uczniów.

Jednocześnie łączny wymiar godzin dodatkowych zajęć z języka polskiego i dodatkowych zajęć wyrównawczych z danego przedmiotu będzie mógł być wyższy niż 5 godzin lekcyjnych tygodniowo w odniesieniu do jednego ucznia.

W roku szkolnym 2024/2025 egzamin ósmoklasisty dla uczniów z Ukrainy będzie przeprowadzany z matematyki i języka obcego nowożytnego. Możliwe będzie także przystąpienie do egzaminu ósmoklasisty z języka polskiego. W takim przypadku rodzice ucznia powinni poinformować o tym zamiarze w deklaracji przystąpienia do egzaminu ósmoklasisty.

Z kolei jeśli uczeń zrezygnuje z egzaminu z języka polskiego, wówczas jego rodzice powinni zawiadomić o tym dyrektora z co najmniej 3-miesięcznym wyprzedzeniem przed terminem egzaminu tj. do 10 lutego 2025 r.

W konsekwencji w wykazie uczniów z Ukrainy przystępujących do egzaminu ósmoklasisty trzeba będzie uwzględnić fakt poinformowanie o zamiarze przystąpienia do egzaminu ósmoklasisty z języka polskiego. Wykaz ten należy przekazać do 30 listopada 2024 r. za pośrednictwem elektronicznego systemu wspomagającego przeprowadzenie egzaminu ósmoklasisty.

Wzorem lat ubiegłych w rozporządzeniu uregulowano dodatkowy termin – 14 marca 2025 r. na składanie przez uczniów z Ukrainy deklaracji przystąpienia do egzaminu ósmoklasisty, egzaminu maturalnego i egzaminu zawodowego w roku szkolnym 2024/2025. Chodzi tu o uczniów, którzy rozpoczęli naukę w:

• klasie VIII szkoły podstawowej, a w przypadku szkoły artystycznej realizującej kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej – w ostatnim roku nauki odpowiadającym klasie VIII szkoły podstawowej, po dniu 30 września 2024 r.
• klasie programowo najwyższej liceum ogólnokształcącego dla młodzieży, technikum lub szkoły artystycznej realizującej kształcenie ogólne w zakresie liceum ogólnokształcącego, po dniu 7 lutego 2025 r.
• branżowej szkole I stopnia lub technikum po dniu 15 września 2024 r.

W projekcie określono także zakres informacji zawartych w deklaracjach przystąpienia do egzaminu ósmoklasisty. 24 marca 2025 r. upłynie natomiast termin na złożenie przez dyrektora szkoły do dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej wykazu uczniów, którzy złożyli deklaracje przystąpienia do egzaminu ósmoklasisty, egzaminu maturalnego i egzaminu zawodowego we wskazanym wyżej dodatkowym terminie. Ponadto umożliwiono uczniowi będącemu obywatelem Ukrainy przystąpienie do egzaminu ósmoklasisty z języka obcego nowożytnego, którego nie uczył się w szkole w ramach obowiązkowych zajęć edukacyjnych.

Poza możliwością zwiększenia liczby oddziałów lub grup o uczniów z Ukrainy utrzymano także inne rozwiązania obowiązujące w poprzednim roku szkolnym. Chodzi tu w szczególności o możliwość:

1) uczęszczania przez uczniów oddziałów przygotowawczych zorganizowanych w branżowej szkole I stopnia lub technikum na zajęcia przeznaczone na osiągnięcie wybranych efektów kształcenia określonych w podstawie programowej kształcenia
w zawodzie szkolnictwa branżowego, dostosowane pod względem zakresu treści nauczania oraz metod i form ich realizacji do potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia,

2) nieklasyfikowania ucznia z Ukrainy uczęszczającego do oddziału przygotowawczego, jeżeli rada pedagogiczna uzna, że uczeń ten nie zna języka polskiego lub znajomość języka polskiego jest niewystarczająca do korzystania z nauki lub zakres realizowanych zajęć edukacyjnych uniemożliwia przeprowadzenie klasyfikacji rocznej (lub śródrocznej),

3) ukończenia przez ucznia z Ukrainy szkoły podstawowej, jeżeli uczeń ten uzyska pozytywne roczne oceny klasyfikacyjne ze wszystkich obowiązkowych zajęć edukacyjnych realizowanych w klasie VIII oraz przystąpi do egzaminu ósmoklasisty,

4)  przyjęcia do przedszkola specjalnego, oddziału przedszkolnego w szkole podstawowej specjalnej, szkoły specjalnej, specjalnego ośrodka szkolno-wychowawczego lub specjalnego ośrodka wychowawczego dziecka lub ucznia niepełnosprawnego, na podstawie oświadczenia rodzica lub osoby sprawującej opiekę nad tym dzieckiem lub uczniem o złożeniu do publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym publicznej poradni specjalistycznej, wniosku o wydanie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego

5)  modyfikowania przez dyrektora szkoły lub placówki, w porozumieniu z radą pedagogiczną i radą rodziców, programu wychowawczo-profilaktycznego,

7) zatrudnienia w publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym publicznej poradni specjalistycznej, w uzasadnionych przypadkach i za zgodą kuratora oświaty, osoby niebędącej nauczycielem posiadającej przygotowanie uznane przez dyrektora poradni za odpowiednie do realizacji określonych przez dyrektora poradni zadań w tym zakresie,

8) zatrudnienia w publicznej placówce oświatowo-wychowawczej oraz publicznej placówce zapewniającej opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania, w uzasadnionych przypadkach i za zgodą organu nadzoru pedagogicznego osoby niebędącej nauczycielem posiadającej przygotowanie uznane przez dyrektora placówki za odpowiednie do realizacji określonych przez dyrektora placówki zadań w tym zakresie.