Będą duże zmiany w zwolnieniach lekarskich i zasiłkach chorobowych

Pierwsza z nowości dotyczy utraty zasiłku chorobowego w wyniku podejmowania czynności niezgodnych z jego celem. W aktualnym stanie prawnym osoba, która w czasie zwolnienia lekarskiego wykonuje pracę zarobkową lub wykorzystujący zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia, traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia. Ustawodawca uznał, że konieczne jest doprecyzowanie tej regulacji poprzez wprowadzenie definicji pracy zarobkowej. Za taką pracę ma być uznawana każda czynność mająca charakter zarobkowy, niezależnie od stosunku prawnego będącego podstawą jej wykonania. Pracą zarobkową nie będą jednak czynności incydentalne, których podjęcia w okresie zwolnienia od pracy wymagają istotne okoliczności.

Oprócz pracy zarobkowej zdefiniowano także inne aktywności niezgodne z celem zwolnienia. Otóż mają to być wszelkie działania utrudniające lub wydłużające proces leczenia lub rekonwalescencję. Aktywnością niezgodną z celem zwolnienia od pracy nie będą zwykłe czynności dnia codziennego lub czynności incydentalne, których podjęcia w okresie zwolnienia od pracy wymagają istotne okoliczności.

Z drugiej strony wprowadzono pewne obostrzenia dotyczące zmiany miejsca pobytu w trakcie zwolnienia lekarskiego. Aktualnie ubezpieczony jest zobowiązany podać wystawiającemu zaświadczenie lekarskie adres pobytu w okresie czasowej niezdolności do pracy, jeżeli adres udostępniony na profilu informacyjnym wystawiającego zaświadczenie lekarskie lub znajdujący się w dokumentacji medycznej ubezpieczonego różni się od adresu pobytu w okresie czasowej niezdolności do pracy. Zmiana miejsca pobytu zasadniczo spowoduje utratę prawa do zasiłku chorobowego. Jeżeli jednak ubezpieczony udokumentuje, że nieobecność ta była uzasadniona względami zdrowotnymi lub koniecznością podjęcia czynności incydentalnych, których podjęcia w okresie zwolnienia od pracy wymagają istotne okoliczności, wtedy nie straci prawa do zasiłku.

W projekcie wskazano również możliwość wskazania miejsca pobytu podczas zwolnienia lekarskiego za granicą, jeżeli jest to uzasadnione zaleceniami lekarza lub innymi istotnymi okolicznościami. Przy czym zalecenia lekarza nie będą wymagane w przypadku wskazania państwa, w którym na zlecenie ZUS istnieje możliwość przeprowadzenia kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnienia w tym państwie na mocy przepisów odrębnych (głównie na terenie UE).

Istotna zmiana dotyczy osób ubezpieczonych z więcej niż jednego tytułu np. zatrudnionych o więcej niż jednego pracodawcy. W takim przypadku zwolnienie lekarskie będzie mogło obejmować tylko jednego pracodawcę, a pracownik będzie mógł nadal wykonywać obowiązki służbowe u drugiego pracodawcy. Taka możliwość powstanie, gdy lekarz wystawiający zwolnienie wskaże, że praca zarobkowa w ramach określonego tytułu może być wykonywana z uwagi na rodzaj tej pracy, który nie uzasadnia orzekania o niezdolności do pracy.