Pytanie: W szkole podstawowej, do której włączono klasy gimnazjalnej jest społeczny inspektor pracy. We włączonym gimnazjum również była wybrana osoba do pełnienia tej funkcji. Jak rozwiązać tę sytuację?

Odpowiedź: Z dniem włączenia gimnazjum do szkoły podstawowej wygasa mandat społecznego inspektora pracy z gimnazjum. Pracownik ten nadal jednak korzysta z ochrony przez rok.

Po włączeniu gimnazjum do szkoły podstawowej, gimnazjum traci swój byt

Społecznym inspektorem pracy może być pracownik danego zakładu pracy, który jest członkiem związku zawodowego i nie zajmuje stanowiska kierownika zakładu pracy lub stanowiska kierowniczego bezpośrednio podległego kierownikowi zakładu (art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 24 czerwca 1983 r. o społecznej inspekcji pracy). W przypadku włączenia gimnazjum do szkoły podstawowej następuje przejście zakładu pracy na nowego pracodawcę.

Zakończenie działania gimnazjum jako osobnej szkoły skutkuje wygaśnięciem mandatu SIP

W opinii Sądu Najwyższego mandat społecznego inspektora pracy wygasa z chwilą ustania bytu prawnego pracodawcy (jego zniesienia w wyniku regulacji ustawowych), u którego doszło do wyboru pracownika na społecznego inspektora pracy. Ochrona trwałości stosunku pracy trwa jeszcze przez rok po wygaśnięciu mandatu (wyrok Sądu Najwyższego z 16 marca 2010 r., II PK 191/09). W uzasadnieniu wyroku wskazano, że z chwilą zniesienia bytu prawnego dotychczasowego pracodawcy (m.in. z powodu ustawowego zniesienia tego pracodawcy) wygasa również mandat społecznego inspektora pracy. Skoro przestał istnieć zakład pracy (pracodawca), którego pracownicy wybrali spośród siebie społecznego inspektora pracy, to pracownik przestał być (z mocy prawa) społecznym inspektorem pracy.

Ustawa o społecznej inspekcji pracy nie przewiduje, co prawda, wcześniejszego - przed upływem kadencji - wygaśnięcia mandatu społecznego inspektora pracy, ale nie może budzić jakichkolwiek wątpliwości, że mandat ten wygasa co najmniej w dwóch wypadkach - ustania bytu prawnego (śmierci) społecznego inspektora pracy oraz ustania bytu prawnego (np. zniesienia w wyniku regulacji ustawowych) pracodawcy, u którego doszło do wyboru pracownika na społecznego inspektora pracy.

Skrócenie kadencji społecznego inspektora pracy powoduje, że z chwilą, gdy nauczyciel stał się pracownikiem szkoły podstawowej wygasł jego mandat społecznego inspektora pracy (tę społeczną funkcję pochodzącą z wyboru powierzono powodowi u konkretnego pracodawcy, a nie u jego następcy prawnego), jednak nadal - przez rok - trwa ochrona przed rozwiązaniem stosunku pracy (art. 13 ust. 1 ustawy o społecznej inspekcji pracy).